Psiho (engl. Psycho), američki psihološki triler/horor iz 1960. godine, u režiji Alfreda Hičkoka, po scenariju Džozefa Stefana. Scenario je adaptacija istoimenog romana Roberta Bloka o zločinima serijskog ubice Eda Gejna iz Viskonsina. U glavnim ulogama su Entoni Perkins, Dženet Li, Džon Gejvin, Vera Majls i Martin Balsam. Radnja filma se fokusira na sekretaricu Marion Krejn, koja, nakon što je ukrala novac od svog poslodavca, odsijeda u jednom motelu, koji vodi Norman Bejts.
Ovaj film se veoma razlikovao od prethodnog Hičkokovog filma, Sjever-sjeverozapad, pošto je snimljen sa niskim budžetom, u crno-bijeloj formi i sa televizijskom ekipom. Film je prvobitno primio miješane kritike, ali izvanredna zarada je natjerala kritičare na ponovnu procjenu. Psiho je nominovan za četiri Oskara, uključujući onaj za najbolju sporednu glumicu za Lijevu i najboljeg režisera za Hičkoka.
Film se danas smatra jednim od Hičkokovih najboljih filmova, a međunarodni filmski kritičari ga hvale kao vrhunsko djelo filmske umjetnosti. Često smatran jednim od najboljih filmova ikada snimljenih, postavio je novi nivo prihvatljivosti za nasilje, devijantno ponašanje i seksualnost u američkim filmovima i naširoko se smatra najranijim primjerom sleš žanra.
Nakon smrti Alfreda Hičkoka 1980. godine, studio je počeo sa produkcijom nastavaka, od kojih je prvi Psiho 2 (1983), a prate ga Psiho 3 (1986) i Psiho 4: Početak (1990). Takođe su snimljeni i rimejk, televizijski film i serija Motel Bejts, koja je smještena u 2010-e. Kongresna biblioteka je 1992. godine izabrala film za Nacionalni registar filmova, kao „kulturno, istorijski i estetski značajan”.
Hičkokov kameo
Kao i u svakom svom filmu, Alfred Hičkok ima kameo nastup. U Psihu se može videti kako nosi šešir i stoji ispred kancelarije Marion Krejn.
Nagrade
Osvojen Zlatni globus (najbolja sporedna glumica Dženet Li)
4 nominacije za Oskara (najbolja režija, fotografija, scenografija, sporedna glumica (Dženet Li)
Priredio: Dragan Leković
