Pravoslavni vjernici danas obiležavaju jedan od najvećih hrišćanskih i srpskih praznika – Vidovdan. Taj praznik se u narodu, s jedne strane dovodi u vezu sa knezom Lazarom i Kosovskim bojem, a s druge, u arhaičnijoj varijanti, sa svetim Vidom.
Kao državni praznik, obilježava se radno u spomen na Kosovsku bitku, koja se odigrala 28. juna 1389. godine, odnosno 15. juna po starom kalendaru i predstavlja sjećanje na poginule u svim ratovima, prenosi RTS.
Stradanju srpskih vojnika je posvećen spomenik podignut na Gazimestanu 1953. godine, rad Aleksandra Deroka, dok Spomenik kosovskim junacima, koji je otkriven 28. juna 1904. godine u okviru proslave stogodišnjice Prvog srpskog ustanka, u prisustvu kralja Petra Prvog Karađorđevića, predstavlja simbol Kruševca i djelo je srpskog vajara Đorđa Jovanovića.
Vidovdan se proslavlja dostojanstveno, mirno, bez veselja. U svim pravoslavnim hramovima služi se parastos vojnicima palim na bojnom polju, i svim do danas postradalim mučenicima koji su na razne načine život dali za pravoslavnu vjeru.
Po narodnom vjerovanju, važno je šta će se na ovaj dan vidjeti, jer će se kasnije baš u tome imati uspjeha.
Ponegdje, izlazi se do podneva na groblja i donosi hrana, riba obavezno. Vidovdanska trpeza ove godine je posna, jer pada u vrijeme Petrovskog posta.
Ima sredina, u sjeverozapadnoj Srbiji i Vojvodini, gdje se iznosi sve tkanje što žene i djevojke rade kako bi se vidjelo koliko su vrijedne i pokazalo da je određeno domaćinstvo imućno.
U nekim sredinama, poput Mačve, na taj dan su velike zadušnice. Izlazi se do podneva na groblje i donosi hrana, a riba obavezno, kao vrsta žrtve svetom Vidu.
Postoji i običaj da žene uoči Vidovdana beru travu vidovčicu i stavljaju je pod jastuk da bi usnile svog izabranika.
Proslavlja se i kao dan grada Kruševca. Gradonačelnica Čikaga Lori Lajtfut 2021. godine proglasila je Vidovdan praznikom tog grada, ističući da taj praznik slavi pomirenje i izdržljivost naroda koji je bio potlačen, koji stremi ka slobodi, dostojanstvu i jednakosti – univerzalnim idealima koji inspirišu.
Srpski patrijarh Porfirije će na Vidovdan služiti arhijerejsku liturgiju u manastiru Gračanica, a potom i pomen na Gazimestanu. Na liturgiji u Gračanici, sasluživaće vladika raško-prizrenski Teodosije, mitropoliti Joanikije i Hrizostom, vladika australijski Siluan i vikarni episkop Sava.
Poslije arhijerejske liturgije u Gračanici, patrijarh će služiti pomen kosovskim junacima na Gazimestanu i svim novostradalnim mučenicima.
U Kruševcu će biti održana centralna komemorativna svečanost obilježavanja 633. godišnjice boja na Kosovu.
U Crkvi Lazarici biće održana Sveta arhijerejska liturgija, a u 10 sati litija i pomen.
Uslijediće polaganje vijenaca i cvijeća na Spomenik kosovskim junacima, dok će na platou ispred Doma sindikata biti otkriven spomenik Stanislavu Biničkom.
Na Trgu kosovskih junaka, u 20 časova, koncert će prirediti orkestar Ministarstva odbrane Srbije “Stanislav Binički”, a od 21 sat biće izvedena prva srpska opera “Na uranku” kompozitora Stanislava Biničkog.
