Zajednički konsultativni odbor (ZKO) između Evropske unije (EU) i Crne Gore očekuje da predstojeći predsjednički izbori 19. marta budu održani na regularan način i da izborna kampanja bude vođena u demokratskoj i tolerantnoj atmosferi, bez zastrašivanja, straha od odmazde i pritiska na birače. Ta poruka navedena je u Deklaraciji nakon sjednice ZKO koja je nedavno održana u Podgorici. Sastanak su otvorili koopredsjedavajući ZKO, Pavle D. Radovanović i Andrej Zorko. Raspravljano je o aktuelnim odnosima EU i Crne Gore. Deklaracija je obiman dokument, a mi smo izdvojili najvažnije djelove.
Zajednički konsultativni odbor izražava žaljenje što je velika većina preporuka iz Zajedničke deklaracije usvojene na poslednjem sastanku odbora u aprilu 2022. u Briselu ostala bez odgovora i što je napredak Crne Gore u pregovorima o pristupanju EU tokom prošle godine bio veoma ograničen.
“Pozdravlja nalaze Izvještaja Evropske komisije o Crnoj Gori za 2022. godinu, koji potvrđuju ovu procjenu. Žali zbog činjenice da ovaj kontinuirani nedostatak napretka prijeti da udalji Crnu Goru od najnaprednije zemlje kandidata za članstvo u EU”, piše u dokumentu.
ZKO još jednom poziva sve parlamentarne stranke i sve političke aktere u Crnoj Gori da prevaziđu upornu polarizovanu klimu i uključe se u dijalog kako bi izašli iz trenutnog političkog ćorsokaka. Podsjeća ih da građani očekuju od njih da rade zajedno i da prevaziđu svoje razlike kako bi Crna Gora mogla da preduzme i sprovede vitalne reforme i izbori se za svoje mjesto u EU.
Članovi ZKO naglašavaju da, kako bi Crna Gora napredovala na putu pristupanja EU, svi politički akteri moraju podržati stabilnost i funkcionalnost demokratskih institucija i pravilno funkcionisanje vladavine prava.
Zadovoljni su što je, uprkos političkim previranjima u zemlji, podrška građana Crne Gore članstvu zemlje u EU i dalje izuzetno visoka (75% za i ukoliko bi referendum o članstvu Crne Gore bio pozvano, 85% građana bi glasalo sa “za“). ZKO ističe “da svaka partija ili akter u poziciji da vrši vlast treba da ima na umu ovu ogromnu podršku prilikom kreiranja unutrašnje i spoljne politike”.
“ZKO pozdravlja nedavno imenovanje troje sudija Ustavnog suda. Naglašava da je potpuno funkcionalan Ustavni sud ključan za osiguranje pristupa pravdi i poštovanje osnovnih prava svih građana. Članovi ZKO podjednako ističu važnost završetka svih preostalih nerokešenih imenovanja u ključnim pravosudnim institucijama, posebno na poziciji državnog vrhovnog tužioca, kao i potrebu za profesionalizmom i obukom novih i postojećih sudija za prekršaje. Ističu da crnogorsko pravosuđe može napredovati samo ako javni interes bude ispred političkih – ako se prevaziđu političke razlike, uspostavi i ojača politički dijalog i postave stručnjaci na ključne pozicije”, navedeno je u Deklaraciji.
Članovi ZKO ističu da izbori sami po sebi ne rješavaju problem ako se njihovi rezultati i dalje doživljavaju kao ključ za imenovanja, a ne kao predstavljanje interesa društva i dovođenje institucija u službu građana.
“Još jednom ističe da politika ne treba da ima prednost nad vladavinom prava i da sva imenovanja u javnoj upravi treba da budu depolitizovana, transparentna, da se obavljaju prema dobro utvrđenim kriterijumima i da budu predmet javnog konkursa. Nastavak prakse bliskog ispreplitanja političkih partija i administracije, što dovodi do nepotizma i klijentelizma, i gubitka iskusnih kadrova u pitanjima vezanim za proces pristupanja EU, treba da se zaustavi”, poručuje se u Deklaraciji.
(Foto: Pixabay)
Članovi ZKO čestitaju crnogorskim vlastima na početnom napretku u istragama i krivičnom gonjenju u slučajevima korupcije na visokom nivou, kao i u borbi protiv organizovanog kriminala i zapljeni rekordnih količina droge, iako je situacija u zemlji u ovim oblastima i dalje ozbiljna.
“Ohrabruju crnogorske vlasti da nastave dobru saradnju sa Evropolom i Eurodžastom u borbi protiv organizovanog kriminala i terorizma, kao i da usvoje i sprovode odgovarajući zakonski pristup finansijskim istragama i oduzimanju imovine za krivična djela korupcije na visokom nivou i organizovani kriminal (kao što je šverc droge i duvana i pranje novca)”, navedeno je u tekstu ove Deklaracije.
Takođe je ZKO zadovoljan što je početkom 2023. godine prestalo “crnogorsko državljanstvo kroz ulaganje“ budući da je “to potencijalni izvor korupcije, utaje poreza i pranja novca”.
“Pozdravljaju kontinuirano jačanje okvira za efikasnu zaštitu novinara i drugih medijskih radnika i određene pomake u istrazi napada na novinare, iako su neki od najistaknutijih starih slučajeva još neriješeni. Podstiču javni emiter RTCG da vodi pluralniju uređivačku politiku i više standarde nezavisnosti i profesionalizma. Još jednom podstiče crnogorske vlasti da završe reviziju pravnog i političkog okvira u oblasti medija, uključujući usvajanje nacrta medijskih zakona i strategije”, piše u dokumentu
ZKO pozdravlja potpisivanje Opšteg kolektivnog ugovora u Crnoj Gori u decembru 2022. godine i poziva sve strane da ga pravilno implementiraju. Podsjeća se na vitalni značaj prepoznavanja principa pristojnog rada, zasnovanog na pisanim ugovorima, bezbjednosti i pristojne i blagovremene plate, i pravilnog rješavanja pitanja tržišta rada kao što su regulisanje rada na daljinu i neformalna ekonomija.
(Foto: gov.me)
Izvor: RTCG
