Zvanična lopta za utakmice Svjetskog prvenstva u fudbalu koje se održava u Kataru, zove se Al Rihla, prevod sa arapskog znači – putovanje.
Svjetskoj javnosti predstavljena je marta 2022. godine. Inspiraciju za dizajn, kreatori su pronašli u kulturi i arhitekturi zemlje domaćina.
Lopta za mečeve Mundijala napravljena je na bazi vode uz pomoć ljepka i mastila.
Jedno od glavnih obrazloženja u prilogu za prihvatanje Al Rihle na prvenstvu svijeta u fudbalu jeste da je igra postala brža, te da dizajn, ali i ostale karakteristke u vidu težine i tvrdoće odgovaraju modernoj, brzoj igri.
Težina lopte iznosi nešto više od 500 grama, ali je napravljena od poliuterana i nema šavova, a iz kompanije Adidas, koja je proizvela Al Rihlu tvrde da ona “najbrže putuje kroz vazduh” od svih lopti do sada.
Kreatori Al Rihle najavili su da će zvanična lopta sadržati senzore ugrađene unutar nje, a sve u cilju bržeg i efikasnijeg VAR sistema, kao i to da osjetljivi uređaji neće ometati igru.
Primjera radi, sudije će imati uvid o kretanju lopte, o tome da li je prešla gol ili aut liniju ili pak da li je neko od igrača odigrao rukom.
Na ovakve i slične situacije detektori ugrađeni u loptu signaliziraće preko Adidasovog sistema suspenzije sudijama u VAR sobi, pružajući precizne podatke u realnom vremenu, kako bi se razriješila eventualna nedoumica.
Mundijalske lopte do Adidasove ere
Nekada su lopte bile napravljene od kože, ali i drugih životinjskih organa, kao i od kućnih, uglavnom kuhinjskih materijala.
Stariji ljubitelji fudbala sigurno će se sjetiti fudbalskog rekvizita pod imenom – krpenjača.
Prvi Mundijal, kao što je poznato, održan je 1930. godine u Urugvaju, a lopta za kojom su tada trčali fudbaleri proizvedena je u Velikoj Britaniji i nosila je naziv “T model”, zbog slova T koje se formiralo priliko šivenja.
Porubljivanje, odnosno ručno šivenje lopti se nastavilo tokom, nazovimo Musolinijeve ere i Svjetskog prvenstva u Italiji, sve do prvog Mundijala nakon Drugog svjetskog rata.
Prema pojedinim podacima koji govore o istorijatu fudbalskih lopti, argentinska kompanija po imenu Tosolini, uoči Svjetskog kupa u Brazilu, 1950. godine, napravila je revolucionarno otkriće kada je riječ o fudbalskim loptama – ventil.
Genijalnim izumom svima je olakšan posao, a ponajviše akterima na terenu, jer su fudbaleri mogli da šutiraju loptu u vazduh, bez kasnijih bolova u predelu nožnih prstiju i pritom su, primjerice prebacivanjem lopte s jednog na drugi kraj terena ubrzavali igru.
Fifa je od domaćinstva Švedske na Svjetskom prvenstvu 1958. godine počela da bira lopte putem konkursa.
Na takmičenju za najbolju među čak 100 ponuđača pobijedila je domaća kompanija “Sydsvenska Laderoch Remfabriken”, loptom “Top star”, koja je izabrana zbog vodooptpornosti.
Fudbaler koji je ostavio trag svoje kopačke na poslednju loptu prije Adidasove ere bio je Džef Hrts, napadač Engleske, koji je 1966. godine u finalu Svjetskog prvenstva protiv Zapadne Njemačke postigao pogodak u 120. minutu igre i time ubijležio het-trik, ali i omogućio kraljici Elizabeti Drugoj da fudbalerima Gordog Albiona ponosno uruči trofej Žila Rimea.
Kraj nebrendiranim loptama i početak Adidasove ere
Sportska kompanija Adidas počela je, prema pojedinim podacima, sa izradom fudbalskih lopti 1963, mada, istorija kreiranja, kažu poznavaoci sportskih prilika seže i dalje.
Naime, prvu, zvaničnu za Svjetsko prvenstvo izradili su 1970. godine za turnir u Meksiku.
Njemački gigant je na ovom Mundijalu označio kraj nebrendiranim loptama.
Al Rihla je četrnaesta lopta zaredom koju proizvodi Adidas za potrebe Mundijala.
Postoje dva stava zašto je prva Adidasova lopta dobila ime Telestar, naime prvi razlog je zato što je vizuelno izgledala lijepo na televiziji, a drugi je – u znak poštovanja prema Telstar komunikacionom satelitu.
Ovaj fudbaslki rekvizit je ujedno i prvi korišćeni na Svjetskom kupu, a koji u izgledu sadrži Bukminsterfuleren iliti prikaz oblika organskog jedinjenja.
Na sebi je imala 32 crno-bijele pločice. U Srbiji se, poznato je, ova lopta naziva još i bubamarom.
Telestar lopta je bila prva u potpunosti vidljiva na televizijskim prijemnicima, jer su utakmice na Svjetskom prvenstvu održanom 1970. godine u Meksiku imale direktan televizijski prenos.
Telestar lopta biće upamćena po poslednjem osvajanju Svjetskog prvenstva legendarnog Pelea.
Izvor: RTS
