PES je kao mlada partija pokazao kako se redovi mogu konsolidovati i iskomunicirati sa pristalicama i biračima, pokazavši senzibilitet za njihove potrebe. DPS nije imao više čime da se ponudi u Beranama, jer sva zaostavština koju su ostavili je tridesetogodišnje osiromašenje i devastacija sjevera. URA je ostala zaglavljena u fikcijama o mesijanskom jezičku na vagi, tražeći se između bezbjednosno interesantne partije i ekološkog pokreta, a koncentrisana samo na osvajanje suve moći.
Iako je jasno da Berane zbog svog geografskog, ekonomskog, demografskog profila, nisu toliko jak indikator političkih dešavanja na crnogorskom nebu kao što je to Podgorica, ipak se čini značajno osvrnuti se na sam proces i rezultate izbora; poruke koje mogu da se izvuku, ali i na činjenicu da političari i javnost treba da nauče da više ne postoje ,,važni“ i ,,nevažni“ gradovi.
Lokalni izbori u Crnoj Gori obično ne privlače previše pažnje, naročito oni van glavnog grada. Međutim, ove izbore je gledala i Podgorica i cijela Crna Gora, a razlog je bespoštedna borbe svih aktera u kojoj niko nema pol poziciju, pa se koplja lome ne samo na parlalmentarnim izborima, već i na svim lokalnim. Kao takvi, ovi izbori mogu ponuditi važne lekcije za Pokret Evropa sad i osvijetliti mnoge simptome crnogorske politike. S tim u vezi, nekoliko je značajnih momenata viđenih na beranskim izborima.
- Stop kriznim scenarijima
Ubjedljiva pobjeda u Beranama koalicije predvođene Pokretom Evropa sad (PES) koja je osvojila više od 50% glasova će omogućiti stabilno formiranje lokalne vlasti. Ubjedljivi i stabilni rezultati su prekinuli ,,šavnički i budvanski niz“ i predstavljaju značajan faktor da se zaustavi praksa koju forsira opozicija na čelu sa DPS-om, a koja se ogleda u blokiranju formiranja lokalnih vlasti i izazivanju političke i institucionalne krize.
Da je kriza očekivana i priželjkivana, potvrđuje i aktivnost funkcionera DPSa, Andrije Klikovca, koji se nadao još jednom kriznom scenariju, pa je za Beranske izbore napisao na Tviteru napisao: ’’kao u BD“. Međutim, građani su pokazali da ne žele one koji permanentno proizvode krizu. Ovo treba da bude nauk i za izbore u Nikšiću.
- Konsolidacija unutar PES-a
Rezultati u Beranama takođe pokazuju da je PES kao jedna od najmlađih političkih partija uspio da konsoliduje svoje redove poslije burnih dešavanja u podgoričkom ogranku. Partija je uspješno mobilisala birače, organizovala kampanju i uspjela da povrati moral unutar svojih redova nakon slabijih rezultata u Podgorici. Ovo je posebno važno za PES, koja je, kao partija sa još nerazvijenom infrastrukturom, pokazala sposobnost da uči iz grešaka i prilagođava se izazovima.
Lokalni Odbor PES-a u Beranama i njihova uigranost i predanost može i mora poslužiti kao lekcija podgoričkom Odboru, ali i cijelom Pokretu koji je i dalje u razvojnoj fazi. PES je sa beranskim Odborom, aktivistima i funkcionerima konačno počeo da radi na infrastrukturi partije.
- Promocija novih lidera
Pored pobjede, PES je uspio da u Beranama promoviše novu ličnost, koja bi trebalo da predstavlja stub partije u budućnosti. Ovo je značajno za PES koji se suočava sa turbulencijama od osnivanja jer su kao partija bez iskustva i infrastrukture preuzeli vlast, te je trebalo da vode i partijsku i državnu politiku.
Stvaranje novih lidera nagovještava da PES ima potencijal za dugoročnu političku stabilnost i rast, što će biti ključno za održavanje njihove pozicije na nacionalnoj sceni.
- Propadanje DPS-a
DPS nije imao više čime da se ponudi u Beranama, jer sva zaostavština koju su ostavili je zanemarivanje, osiromašenje sjevera i gradonačelničke karikature poput Vuke Golubovića. Ova partija nema dovoljno ni poliitčkog ni ideološkog kapaciteta, a od kada je nestao dobar dio sumnjivih finansija i zakulisnih poluga moći, ne raspolažu ni onim resursima poput kupovine glasova, ucjena i prijetnji na koje su dobrano polagali nade.
DPS u Beranama sve više ostaje sam sa svojom praznom pričom što prije svega pokazuje opadanje koalicionog kapaciteta i njihov izlazak samostalno. DPS ne može da izmisli niti pokrene novu priču čak ni uz pomoć medijske podrške koja se bavi njihovom navodnom reformom. Jednostavno su zarasli i okoštali trideset godina rabeći istu logiku vladanja.
- Gdje je URA?
URA, iako mala i komična, a u Beranama nije ni uspjela da skupi potpise za izlazak na izbore, i dalje je na poziciji da brzo može da zamrsi račune. Međutim, to im je i jedina politička strategija i agenda. URA je ostala zaglavljena u fikcijama o mesijanskom jezičku na vagi, tražeći se između bezbjednosno interesantne partije i ekološkog pokreta, a koncentrisana samo na osvajanje suve moći. Sa tako kratkovidom politikom nisu bili u stanju da razviju svoj uticaj van Podgorice i par većih gradova u državi. U Beranama su poslednji put jahali na grbači Demokrata oštetivši njihov rejting, kao što su u Podgorici pokopali rejting predsjednika Milatovića.
- Birači traže nove opcije
Kvalitet života polako ulazi u epicentar interesovanja političke javnosti i aktera u političkoj areni. Ideologija, država i nacija i dalje imaju svoju politčku i tržišnu težinu, ali povećana lična primanja i osiguravanje ekonomske snage građanina polako postaju sve više traženi. Koliko god oponenti htjeli da relativizuju i ,,izračunaju“ je li u cent ispunjenmo obećanje PES-a kroz porgrame ES1 i ES2, ekonomski status i finansijska sigurnost, pokazali su se kao veoma bitni među građanima.
- Ograničen uticaj podgoričke propagande u Beranama
Izbori u ovom gradu takođe su pokazali da mediji iz Podgorice, pogotovo tabloidi poput podgoričkih Vijesti, nemaju presudan uticaj na birače u Beranama. Sistematska propaganda protiv PES-a, od strane najjačeg privatnoh medija u Crnoj Gori, usmjerena na relativizaciju i ocrnjavanje svakog poteza PES-a, ali i rehabilitaciju DPS-a imala je slabiji efekat nego što se očekivalo, što ukazuje na regionalne razlike u percepciji političkih aktera i poruka. U Beranama je i dalje vruć krompir uhvatiti se u koštac sa problemima grada, pa se očekuje nastavak propagandne hajke i blebetanja.
Autor: Aleksandar Novović
