Podaci govore da je više od 90 posto smrtnih slučajeva na svijetu izazvanih trovanjem gljivama posljedica konzumacije zelene pupavke.
Kako se malo toga zna na koji način toksini iz gljiva uništavaju ćelije, naučnici su u laboratorijskim testovima na miševima i ljudskim ćelijama riješili da ispitaju njihovo dejstvo. Analize su vršena uz pomoć CRISPR skrininga, što je već urađeno i sa otrovom meduza prije par godina.
Vremenom je otkriveno da ključnu ulogu u ovim procesima igra N-glikan, kao i da je enzim STT3B bio neophodan za njegovu sintezu koja je na kraju dovodila do toksičnosti. Potom, kada su pregledali listu dozvoljenih inhibatora u SAD-u, ispostavilo se da bi za STT3B to mogao da bude – zeleni indocijanin.
Kada su ga primijenili na miševima i ćelijama ljudi nakon trovanja, ispostavilo se da sprečava otkazivanje bubrega i jetre i da smanjuje smrtnost. Ali i da postoji jedna začkoljica – njegov efekat je počeo da blijedi nakon 8 sati od primjene, da bi nakon 12 sati u potpunosti i nestao. Ovo prema naučnicima sugeriše da je za liječenje zelenim indocijaninom ključno što ranije prepoznavanje simptoma i primjena tretmana.
Šta su zelene pupavke?
Porijeklom iz Evrope, ove gljive su danas stanovnici gotovo svih djelova svijeta. Međutim, problem sa njima je upravo taj što se često miješaju sa drugim jestivim gljivama zbog svog izgleda. To nekada može dovesti do toga da ih ljudi zamijene, uberu i ne sluteći šta će im se desiti – pojedu.
Kako prilikom jela nema nekih konkretnih znakova da čovjek žvaće i guta izuzetno toksičnu hranu, lako se unese smrtonosna doza. Da bi nakon nekoliko sati počeli gastrointestinalni simptomi koji traju 24 do 48h. U međuvremenu, toksične supstance bukvalno uništavaju jetru i bubrege, stvarajući ozbiljna oštećenja koje nekada rezultiraju smrću.
Rezultati istraživanja su objavljeni u časopisu Nature Communications.
Izvor: National Geographic.rs
