Poslanik PES-a Uglješa Urošević postavio je pitanje premijeru Milojku Spajiću vezano za dolazak novog investitora u Crnu Goru – Mohameda Alabara. On je upitao Spajića da objasti javnosti o kakvoj investiciji je riječ, šta da preduzima na planu privlačenja investicija i kako uopšte ocjenjuje efekte njegove ekonomske politike na trenutnu situaciju u zemlji?
U nastavku vam u cjelosti prenosimo premijerov odgovor na ovo poslaničko pitanje:
– Za Crnu Goru kao malu zemlju, zavisnu od uvoza i sa malom proizvodnom bazom, izuzetno su važne strane direktne investicije i stvaranje povoljnog ambijenta za njihovo privlačenje. Zato sam kao predsjednik Vlade, u svakoj svojoj inostranoj posjeti, a posebno učešćima na ekonomskom forumu u Davosu u dva navrata i Samitu Vlada u Dubaiju, prezentovao neiskorišćene potencijale Crne Gore. Tu prije svega mislim na energetiku, turizam, poljoprivredu, IT sektor i infrastrukturu. Da bi veliki i reputabilan strani investitor izabrao jednu zemlju on traži stabilan politički i ekonomski ambijent, kvalifikovanu radnu snagu i što je najvažnije – sigurnost svoje investicije koju mu garantuje stepen vladavine prava.
Zato smo, kao 44. Vlada, od prvog dana, posvećeno radili na svim ovim oblastima kako bi Crnu Goru učinili atraktivnijom za strane insvesticije i obezbijedili uslove za puno korišćenje našeg ekonomskog potencijala. Kao što je poznato, Crna Gora je u junu prošle godine dobila pozitivan IBAR i zatvorila tri poglavlja, čime je konačno ostvaren napredak na polju vladavine prava.
Predvidiv, podsticajan i transparentan poreski sistem takođe je nešto što predstavlja konkurentsku prednost kada je u pitanju privlačenje stranih investicija. Zato smo usvojili Fiskalnu strategiju i sproveli program Evropa sad 2 koji je, uz Evropu sad 1, omogućio da Crna Gora postane država sa najnižim, a ujedno i najkonkurentnijim poreskim opterećenjem rada u Evropi, kao ključnog troška u poslovanju. Na bazi ove reforme, očekujemo nastavak pozitivnih trendova ulaganja stranih investitora i generalno intenziviranje investicionog ciklusa u periodu pred nama.
Afirmativnom ambijentu za strana ulaganja doprinosi i unaprjeđenje kreditnog rejtinga države Crne Gore u 2024, kao i pozitivni izvještaji međunarodnih institucija, koje svoje izglede rasta crnogorske ekonomije u narednom periodu zasnivaju na snažnom investicionom ciklusu. Činjenice svakako pokazuju realno utemeljenje ovih očekivanja, budući da je prema preliminarnim podacima u 2024. godini ostvaren neto priliv stranih direktnih investicija od nešto ispod 490 miliona eura, što je za 13% više u odnosu na 2023. godinu, uz ostvareni ukupni priliv stranih investicija od 890 miliona eura uz povećanje od 3,2%.
I pored pozitivnih trendova, nisam zadovoljan obimom stranih investicija u Crnoj Gori u prethodnim godinama kao ni njihovom strukturom, imajući u vidu da su najveća ulaganja zabilježena u sektoru nekretnina. Zato se za svakog investitora moramo boriti, jer ni naša konkurencija, kako kada su u pitanju zemlje regiona, tako i globalno, ne sjedi skrštenih ruku.
Upravo ste pomenuli interesovanje g. Alabara, investitora najvećeg formata koji se do sada zainteresovao za ulaganje u Crnu Goru. Radi se o osnivaču Emaar-a, jedne od najvećih kompanija u oblasti izgradnje u UAE i uopšte na svijetu i vlasniku Eagle Hills-a, koji implementira projekte u 16 zemalja svijeta. Potencijalna saradnja sa ovim investitorom bila bi uspostavljena u sklopu Sporazuma o ekonomskoj saradnji između Vlade Crne Gore i Vlade Ujedinjenih Arapskih Emirata koji obuhvata veliki opseg oblasti kao što su infrastruktura, turizam, poljoprivreda, industrija, telekomunikacije. Ovaj sporazum između dvije zemlje biće potpisan uskoro, a na osnovu njega i detaljni sporazumi za konkretne oblasti. Na ovaj način država UAE stoji iza svakog investitora i garantuje za njega, a svi znamo koliko je ova zemlja u svijetu prepoznata po kvalitetnim i inovativnim rješenjima i reputabilnim investitorima.
Konkretno polje interesovanja g. Alabara odnosi se na projekte u turizmu, tačnije usmjereno je na izgradnju najvećeg turističkog rizorta na Jadranu, koji bi objedinjavao hotelske komplekse, turističke sadržaje, marine, izgradnju infrastrukture. Interesovanje sa njegove strane odnosi se na valorizaciju Velike plaže u Ulcinju, gdje je spreman da uloži milijarde eura i doprinose razvoju lokalne zajednice kroz fond za preduzetnike, univerzitet, revitalizaciju i restauraciju Starog grada, razvoj aerodroma. Dakle, govorimo o renomiranom investitoru koji je svjestan značaja i uloge lokane zajednice u projektima ovakvih dimenzija. Duboko vjerujem u to da je cijela Crna Gora puna potencijala, i smatram da šansu za ogromne razvojne projekte treba dati svima, naročito onima koji ovo zaista žele. Shodno tome, samim Sporazumom predviđen je razvoj projekata u oblasti turizma i nekretnina i to kroz jedan projekat na Jugu i jedan na Sjeveru naše zemlje, te su sve opštine ova dva regiona Crne Gore, sa čijim čelnicima sam imao sastanke ove sedmice, pozvane da kandiduju ideje ili projekte.
Pitali ste me i o rezultatima primjene ekonomskih programa – Evropa Sad 1 i Evropa Sad 2, pa ću za razliku od političke konkurencije istaći konkretne rezultate na unapređenju standarda građana:
- Zahvaljujući ovim projektima minimalna zarada u Crnoj Gori povećana je sa 222€ na 600€ i 800€, što je povećanje od 170% i 260%;
- Prosječna zarada povećana je sa 524€ u 2020. na preko 1004€ trenutno, što je uvećanje od blizu 92%;
- Minimalna penzija povećana je sa 296€ na 450€ ili 52%;
- Svi penzioneri od januarske penzije ostvarili su uvećanje od blizu 7%.
Uporedo, poresko opterećenje na rad je smanjeno, što je uticalo na drastično smanjenje „sive ekonomije“ na tržištu rada čemu svjedoči podatak da je broj zaposlenih u periodu 2021-2024. godine povećan za preko 74 000. Sve ovo postignuto je uz punu stabilnost javnih finansija i kontinuirani rast prihoda budžeta.
Kada je u pitanju inflacija, kumulativna inflacija u Crnoj Gori za period 2021-2024. iznosila je 29,8% i bila je niža nego npr: u Mađarskoj 47,2%, u Poljskoj 37%, Češkoj 36,4%, Rumiji 35,3%, Slovačkoj 32%. U poređenju sa regionom veću kumulativnu inflaciju imale su Srbija i Makedonija dok je u Hrvatskoj bila samo blago niža nego u Crnoj Gori.
Nakon sprovođenja programa Evropa Sad 2, inflacija u novembru i decembru 2024. kao i u januaru i februaru 2025. godine bila je na nivou prosjeka EU, čime se potvrđuje teza da je inflacija u Crnoj Gori prevashodno uvozno generisana, te da je zahvaljujući ovim programima standard građana ne samo očuvan u uslovima negativnih dešavanja na globalnom nivou, već i unaprijeđen – naveo je Spajić u odgovoru.
Izvor: Borba.me
