Širom svijeta se 23. aprila obilježava Svjetski dan knjige i autorskih prava. Knjiga je najveći izvor informacija, znanja i ideja. Knjigama se prenose poruke kroz prostor i vrijeme, a one najvrijednije povezuju veliki broj generacija širom svijeta. Tim povodom je odlučeno da se proslavlja Svjetski dan dan knjige i autorskih prava u cilju odavanja priznanja magičnim riječima koje su nas obogatile ali i u cilju podsticanja na čitanje svih slojeva društva, a naročito mladih.
Zašto 23. april?
Danom knjige je proglašen datum rođenja i smrti mnogih poznatih pisaca. Najčešće se napominje da je 23. april dan smrti dva velikana književnosti, Migela de Servantesa (po gregorijanskom kalendaru) i Vilijama Šekspira, koji je istog datuma i rođen (po julijanskom kalendaru). Manje je poznato da je ovo i datum smrti Inke Garsilaso de la Vege, Žozepa Pla, kao i datum rođenja Morisa Drjuana, Vladimira Nabokova i Manuela Valeho Mehie.
Odakle je počelo obilježavanje međunarodnog dana knjige?
Praznik potiče iz Katalonije gdje je prvi put obilježen 7. oktobra 1926. godine, na dan Servantesovog rođenja. Pisac i urednik Vinsent Klavel Andres je predložio Zvaničnoj komori knjižara i izdavača Barselone da se ovaj datum proglasi Španskim danom knjige, a oni su prihvatil ideju sa tim što su svečanost pomjerili za 23. april kako bi se poklopila sa velikim španskim praznikom Dijada de Sant Hordi (Sveti Đorđe ili Đurđevdan).
U Kataloniji su na ovaj dan još u srednjem vijeku organizovane svečanosti i turniri, a običaj je bio da plemići poklanjaju damama ruže. Danas je ovaj praznik spojen sa Danom knjige pa muškarci poklanjaju ženama cveće a one njima knjige.
Zanimljivo je da Šekspirova otadžbina Velika Britanija nije prihvatila ovaj datum kao Dan knjige upravo zato što se poklapa sa proslavom dana nacionalnog sveca Svetog Đorđa, već je knjizi posvetila 14. mart.
Svjetskim danom knjige i autorskih prava proglašen je 23. april na Generalnoj koneferenciji UNESCO-a održanoj u Parizu 1995. kada ga je prihvatilo oko osamdeset nacija.
Povodom obilježavanja Svjetskog dana knjige i autorskih prava, Narodna bilioteka “Radosav Ljumović” već tradicionalno pokreće akciju besplatnog učlanjenja za sve građane Podgorice.
