Odmetnik Džozi Vels (eng. The Outlaw Josey Wales), vestern Klinta Istvuda iz 1976. smješten na kraj Američkog građanskog rata.
Radnja
Događaji su zasnivaju na pustošenju Osceole u Misuriju 23. septembra 1861. nakon ranijeg okršaja u Građanskom ratu.
Džozi Vels (Istvud), povučeni farmer iz Misurija, natjeran je na osvetu nakon varvarskog, brutalnog i bespotrebnog pokolja njegove porodice od strane sjevernjačke bande zvane Jayhawkers, odnosno, Redlegs. Džozi se pridružuje grupi južnjačkih gerilaca koje vodi “Krvavi Bill” Anderson. Pri kraju rata, njegovi saborci gerilci pokušaju se predati, ali ih pobiju Redlegsi (sada dio regularne sjevernjačke vojske) koji su spalili Džozijevu farmu i pobili mu porodicu.
Džozi, koji se odbio predati, počinje bježati od sjevernjačkih snaga i lovaca na glave, a u isto vrijeme traži osvetu i šansu za novi početak u Teksasu. Na putu mu se protiv njegove volje pridružuje raznolika grupa bijelaca i Indijanaca. Među njegovim saputnicima su i starija žena iz Kanzasa i njena unuka, spašena od skupine Komančerosa, podmukli stari Indijanac i mlada Indijanka…
Značajnost
Film je nominovan za Oskar za najbolju originalnu muzičku numeru. 1996. ga je američka Kongresna biblioteka proglasila “kulturno, istorijski ili estetski značajnim” i odabrala za čuvanje u Državnom filmskom registru. Osim toga, bio je to i jedan od nekoliko vesterna koji su doživjeli umjetnički i komercijalni uspjeh u sedamdesetim, periodu kad se smatralo da je vestern na izdisaju kao glavni holivudski žanr.
Smatra se ‘revizionističkim vesternom’. Jedan od glavnih razloga za to je i glavni junak, koji je odmetnik, dok je sjevernjačka (dakle, američka) konjica prikazana u negativnom tonu. To je direktna suprotnost vesternima s Džonom Vejnom i Džejmsom Stjuartom u kojima je junak uvijek na strani reda i zakona.
Klint Istvud je po izlasku DVD izdanja 1999. rekao kako mu je to njegov najdraži film.
Ovaj film bio je direktni “krivac” za “Istvudovo pravilo” Ceha američkih reditelja (DGA). Nakon što je Istvud zamijenio reditelja Filipa Kaufmana, DGA je uvela pravilo da nijedan član glumačke ili tehničke ekipe ne smije zamijeniti reditelja filma.
Film je snimljen prema romanu Foresta Kartera. Nakon objavljivanja filma, otkriveno je da je Forest Carter zapravo Asa Karter (1925.-1979.), bivši član Kju Kluks Klana i pisac govora za političara Džordža Valasa. Istvud i ostali koji su bili uključeni u produkciju izjavili su da to nisu znali. Ironično, glavna tema filma je o ljudima različitih rasa koji uče kako živjeti zajedno u miru.
Priredio: Dragan Leković
