- Pat Metheny Group – Secret Story (1992)
Po meni jedan od izuzetno značajnih albuma za istoriju jazz muzike uopšte, što ga čini jednim od najambicioznijih, jedinstvenih i možda najprogresivnijih djela ovog gitariste. Na ovom albumu se čuje mnogo uticaja svjetske muzike, posebno afričke, azijske i evropske, kao i pregršt latino – američkih uticaja. Ovdje Metheny istražuje i eksperimentiše i to radi savršeno. Osjeća se uticaj World Music. Za mene je ovaj album prilično avanturistički. Njegov senzibilitet prema eksperimentima je učinio da svoju slobodu izražaja dovede na jedan novi nivo a muzika koja se nalazi na albumu ga čini po mnogo čemu vanvremenskim.
2. Steely Dan – Aja (1977)
Walter Becker and Donald Fagen (Steely Dan) su uradili jedan od najboljih albuma jazz rock-a svih vremena. Nivo muziciranja i tehničkog umijeća snimanja mnogi i dan danas koriste kao State of the Art za kalibraciju sistema za slušanje muzike. Ostavimo po strani taj vid savršenstva ovog albuma i istaknimo značaj njegovog sadržaja. Malo je je albuma sa toliko gostujućih muzičara laureta kao što su Larry Carlton, Dean Parks, Lee Ritenour kao i vokalnih heroja koji su ovaj album učinili masterpiece-em. Pjesme kao Aja, Deacon Blues, Home at Last I Peg rezoniraju svom snagom i toplinom koje odzvanjaju i danas, izazivajući u nama poštovanje za ovaj vanvremenski masterpiece u svakom smislu.
3. Weather Report – Heavy Weather (1977)
Po meni, ovo je jedan od najboljih jazz albuma ikada. Perfekcija sklada melodijskih linija na svakoj kompoziciji dovedena je do savršenstva. Joe Zawinul sa svojim idejama i kroz način korištenja klavijatura stvarajući atmosferu nadrealističkog astralnog izražaja uvodi neke nove standarde u muzici uopšte. Sa izuzetno preciznim i jasnim tematskim materijalom, maestralnom orkestracijom stvara svjetove koji su bili daleko ispred vremena u kojem su nastajali. Sa Wayne Shorterom na saksofonu, Jacom Pastouriusom, jednim od najuticajnijih basista, Alex Acunom na bubnjevima i Manolo Badrenom na udaraljkama, Joe je sa ovim albumom ispisao neke nove stranice muzičke istorije sa kojeg su kompozicije kao ‘Birdland’ postale jazz standardi.
4. Bill Brufford – One of a Kind (1979)
Bill Brufford, jedan od najvećih bubnjara i perkusionista, napušta YES i King Krimson i svoju kreaciju izdiže na jedan veći nivo. Ovo je njegov drugi studijski album a možda i jedan od najboljih albuma jazz fusiona iz tog vremena uopšte. Veoma je značajan za mene i ima posebno mjesto, ne samo u mom muzičkom sazrijevanju, nego u cjelokupnoj jazz fussion muzici dvadesetog vijeka. Takođe, tada sam prvi put čuo za velikane kakvi su: Allan Holdsworth, možda jedan od najvećih gitarista jazz muzike, zatim Jeff Berlin, izuzetni basista kao i Dave Stewart, klavijaturista grupe koji je sa svojim pristupom i učešćem na albumu dao poseban pečat za to vrijeme i doprinio da One of a Kind postane jedan od najznačajnih albuma iz tog vremena a njegov uticaj na fussion jazz je bio nemjerljiv. Hell’s Bells je na mene ostavila poseban utisak ne samo zbog energije koju ova četiri genijalna muzičara sa lakoćom donose, nego i zbog sinergije kao i kompatibilnosti u idejnom sagledavanju i razradama tematskog materijala koji je izuzetno kompleksan po svom sadržaju. Sve ovo čini ovaj album vanvremenskim.
5. Keith Jarrett – The Köln Concert (1975)
Muzički um je zaista nevjerovatno mjesto gdje može pretvarati normalno u nadnormalno, realno u nerealno, svakodnevno u uzvišeno a obično u izuzetno. Sve te elemente sadrži ovaj album i za njega su osim toga svi tehnički detalji o muzici suvišni. Ovdje muzika govori sama za sebe. Slušajući muziku Keith Jaretta upijate svu njenu ljepotu i analizirajući je pokušavate da shvatite kako jedan vrhunski umjetnik sa klavirom i svojom maštom uspijeva da vas odvede i na ona najskrovitija mjesta u vašoj duši i umu za koja i niste znali da postoje u vama. Lakoća izraza, ljepota i kompleksnost muzike koju Jarret prezentuje na ovom koncertu čine ovaj album vanvremenskim i neprocjenjivim za jazz muziku uopšte.
Dejan Božović je rođen 1965. godine u Titogradu, gdje je stekao osnovno, srednje i visoko muzičko obrazovanje. Više od 35 godina aktivno se bavi komponovanjem, aranžiranjem i produciranjem. Komponovao je muziku za više filmova, dokumentarnih i igranih serija, pozorišnih predstava.
Kao kompozitor i aranžer aktivno je učestvovao na festivalima i osvajao brojne nagrade među kojima i nagradu za najbolji aranžman na festivalu Pjesma mediterana u Budvi. Na festivalu Sunčane skale, u Herceg Novom više puta je učestvovao i osvajao priznanja za kompozicije i aranžmane. 2000. godine objavio je u produkciji TVCG instrumentalni album Homeland, sa kojim je osvojio Zlatnu sirenu za najbolji instrumentalni album te godine. Na takmičenju Evropjesma 2004. u Beogradu sa kompozicijom „Ko nijedna druga“, grupa Negre osvojio je 3. mjesto. Na dodjeljivanju godišnjih nagrada Montefon nagrađivan je kao najbolji aranžer a na posljednjem mu je pripala nagrada kao najboljem kompozitoru godine.
Učestvovao je više puta na dječijim festivalima Zlatna pahulja i Naša radost. Na tim festivalima osvajao je nagrade za najbolji aranžman i kompoziciju. Za kompoziciju High Above, sa albuma Homeland, gospodin Ranko Radovanović je uradio animirani film, a muzika iz tog filma je osvojila 1. nagradu na Internacionalnom festivalu animiranog filma u Čačku. Iste godine sa tim filmom je osvojio Srebrnu maslinu na Internacionalnom TV festivalu u Baru.
Sa kvintetom Tango Nova, koji njeguje muziku poznatog argentinskog kompozitora Astora Pjacole, učestvovao je na mnogim međunarodnim festivalima: Moskovsko proljeće, Ohridsko ljeto, Sarajevska zima, Lent festival u Mariboru, i koncertima: Etnografski muzej u Beogradu, Sinagoga u Novom Sadu,…
Sarađivao je i sa poznatim hrvatskim pjevačem Oliverom Dragojevićem za kojega je napisao kompoziciju „Nigdje nema te“. Na polju umjetničke muzike uradio je više kratkih komada a za sada je najzastupljeniji komad „Furia“ napisan za klavir, a kojeg je na svom cjelovečernjem koncertu u New Yorku priredio za harmoniku i izveo jedan od najboljih američkih i svjetskih harmonikaša kompozitor Dr. Wiliam Schimmel. Sarađivao je i sa poznatim crnogorskim rediteljem, Slavkom Kovačevićem za čiji film “Djevojački san” je komponovao originalnu muziku.
U 2017. godini uradio je kompletan audio redizajn muzičkih špica za RTCG od preko četrdeset radova. U 2019. godini njegova kompozicija “ Heaven” u izvođenju D Mol Band-a osvojila je prvo mjesto na Monteviziji i time stekla pravo učešca na Eurosongu iste godine gdje je predstavljala našu zemlju. U 2021. godini osvojio je nagradu za najbolji aranzman na internacionalnom festivalu “Golden Sparkles” održanom u Bugarskoj. Iste godine komponovao je muziku za dvanaest epizoda serijala za djecu u produkciji RTCG pod nazivom “Čudnovate priče”.
Takođe, u produkciji RTCG je iste godine komponovao i muziku za dokumentarne filmove “Uroš želi da galeb poleti“ i “ Ogi ribolovac”. U 2022. godini u sardnji sa Muzičkim centrom Crne Gore, je komponovao muziku za tri nijema dokumentarna filma pod nazivom: “Balkanski ratovi”, “Predaja Skadra” i “ Obnova kraljevine”, koji su vrijedni i značajni filmski dokumenti o crnogorskoj istoriji s’ kraja IX i početka XX vijeka. U 2024. godini komponuje muziku za balet “ Odrastanje” u saradnji sa Muzičkim centrom Crne Gore rađenom po romanu Miloša Crnjanskog “Roman o Londonu”. To je prvi balet u Crnoj Gori za kojeg je pisana originalna muzika.
Živi i stvara u Podgorici.
Autor: Dragan Leković
