Ingrid Bergman (engl. Ingrid Bergman), švedska glumica, rođena 29. avgusta 1915. godine u Stokholmu, a preminula 29. avgusta 1982. godine u Londonu.
Biografija
Rane godine: 1915—1938.
Bergman je rođena u Stokholmu, Švedska, 29. avgusta 1915. u porodici Šveđanina Justus Samuela Bergmana i Njemice Fridel Adler Bergman. Kad su joj bile samo tri godine, majka joj je umrla. Otac joj je preminuo kad joj je bilo trinaest. Poslana je da živi sa tetkom, koja je umrla od srčanih komplikacija samo šest mjeseci kasnije. Odgojili su je druga tetka i tetak, koji su imali petoro djece. Sa 17 godina se prijavila u Kraljevsko dramsko pozorište u Stokholmu, gdje je i primljena. Tokom prvog ljetnjeg raspusta, angažovao ju je švedski filmski studio, pa je napustila kraljevsko pozorište nakon samo godinu dana kako bi se mogla posvetiti filmu. 10. jula 1937. godine, sa 21 godinom, udala se za zubara, Petera Lindstroma (koji će kasnije postati neurohirurg). 20. septembra 1938. godine je rodila kćer, Piu Lindstrom.
Nakon desetak filmova u Švedskoj i jednog u Njemačkoj, Bergmanovu je angažovao holivudski producent David O. Selznick kako bi nastupila u engleskoj verziji njenog švedskog filma iz 1936. godine, Intermeco. Film je ostvario veliki uspjeh, a Bergman je postala zvijezda. Ono što ju je odvajalo od ostalih holivudskih ženskih zvijezda tog vremena bilo je to što nije htjela promijeniti ime, njen prirodni izgled bez puno šminke, te to što je bila jedna od najviših glavnih glumica.
Holivudski period: 1938—1949.
Nakon što je završila poslednji film u Švedskoj i nastupila u tri srednje uspješna američka filma, Bergman se pridružila Hamfriju Bogartu u klasičnom filmu iz 1942. godine, Kazablanka, koja ostaje njena najpoznatija uloga. Iste godine ja zaradila nominaciju za Oskara za najbolju glumicu u filmu Za kim zvona zvone (1943), koji je bio njen prvi film u boji.
Sledeće godine je osvojila Oskara kao najbolja glumica u filmu Plinsko svjetlo (1944). Treću uzastopnu nominaciju zaradila je ulogom monahinje u filmu Zvona Svete Marije. Posle će zaraditi još jednu nominaciju za Jovanku Orleanku (1948), nezavisni film producenta Voltera Vagnera koji je objavio studio RKO. Delimično zbog skandala sa Roselinijem, film, temeljen na Andersonovom komadu, nije bio veliki hit, a zaradio je katastrofalne kritike. Skraćen je za 45 minuta, a sve do restauracije 1998. i objavljivanja na DVD-u 2004. publika, nije mogla da vidi šta je trebalo da bude prikazano.
Bergman je nastupila i u tri filma Alfreda Hičkoka, Začarana (1945), Ozloglašena (1946) i U znaku jarca (1949). U znaku jarca je bila spora kostimirana drama koja se dosta razlikovala od Hičkokovih ranijih filmova – kritičar Njujork tajmsa napisao je kako je publika morala čekati 100 minuta kako bi se nešto uzbudljivo dogodilo. Između filmova, Bergman je nastupala u pozorišnim komadima Liliom, Anna Christie i Joan of Lorraine. Osim toga, tokom konferencije za novinare u Vašingtonu, protestovala je protiv segregacije koju je vidjela iz prve ruke u pozorištu u kojem je glumila. Posle je dobijala preteća pisma.
Italijanski period: 1949—1957.
Godine 1949. je upoznala italijanskog reditelja Roberta Roselinija sa kojim je trebalo da snimi film Stromboli (1950) jer se divila njegovim prethodnim filmovima koje je vidjela u SAD. Tokom snimanja ovog filma, zaljubila se u njega i ostala trudna sa sinom Robertom Ingmarom Roselinijem (rođenim 7. februara 1950.). Trudnoća je izazvala veliki skandal u SAD-u. Senator iz Kolorada, Edvin S. Džonson, je rekao za nju, kako je ona „grozan primjer žene i snažan uticaj zla“. Skandal je prisilio Bergman da se odseli u Italiju, ostavivši muža i kćer u Americi. Njen muž, dr. Peter Lindstrom, tužio ju je zbog napuštanja i tražio starateljstvo nad njihovom kćeri. Ingrid Bergman udala se za Roberta Roselinija 24. maja 1950. godine, a 18. juna 1952. godine rodila je blizanke, Izabelu Roselini i Izotu Ingrid Roselini.
U nekoliko sledećih godina pojavila se u nekoliko italijanskih filmova. Brak sa Roselinijem je završio razvodom 7. novembra 1957. godine. Nakon razvoda, nastupila je u filmu Žana Renoara, Elena i njeni muškraci, romantičnoj komediji gdje je glumila poljsku princezu uhvaćenu u mrežu političkih intriga. Iako film nije bio uspješan, njena uloga navodi se kao jedna od najboljih. Tokom boravka u Italiji, nastavila se srdžba oko njenog privatnog života u SAD-u, a Ed Salivan je jednom neslavno upitao publiku u svom studiju treba li joj oprostiti.
Kasnije godine: 1957—1982.
Ostvarila je trijumfalan povratak sa filmom Anastazija, za koga dobija Oskara kao najbolja glavna glumica. Nagradu je u njeno ime preuzeo Kari Grant, a Bergman se u Holivudu nije pojavljivala sve do 1958. godine. Nastavila je nastupati u američkim i evropskim filmovima do kraja svoje karijere, a nekoliko se puta pojavila i u televizijskim dramama kao što je The Turn of the Screw (1959) za koju je osvojila Emi kao najbolja glumica. Tokom ovog perioda, nastupala je i u pozorištu. Godine 1958. se udala za producenta Larsa Šmita, takođe Šveđanina. Brak je završio razvodom 1975. godine.
Bergman je osvojila svog trećeg Oskara (i prvog kao najbolja sporedna glumica) za glumu u filmu Ubistvo u Orijent Ekspresu (1974), ali je javno objavila kako nagrada pripada italijanskoj glumici Valentini Korteze za Dan za noć, zaključivši svog govor zahvale riječima, „Molim te oprosti mi, Valentina. Nisam htjela.” Godine 1978. je glumila u Jesenjoj sonati Ingmara Bergmana za šta je primila svoju sedmu nominaciju za Oskara, i to je bio njen poslednji filmski nastup.
U filmu, Bergman glumi slavnu pijanistkinju koja se vraća u Švedsku kako bi posjetila svoju zanemarenu kćer, koju glumi Liv Ulman. Film je snimljen u Norveškoj, a njena uloga smatra se jednom od najboljih u karijeri. Posthumno je nagrađena još jednim Emijem za najbolju glumicu 1982. za televizijsku mini-seriju Žena zvana Golda, o izraelskoj premijerki Goldi Meir. Bila joj je to posljednja uloga.
Smrt
Ingrid Bergman je preminula 29. avgusta 1982. godine, na svoj 67. rođendan u Londonu, nakon duge bitke sa rakom dojke. Tijelo joj je kremirano u Švedskoj. Većina pepela je razasuta u more, dok je ostatak pokopan u Stokholmu, uz njene roditelje. Na sahrani violinista je svirao pjesmu ” As Time Goes By “, temu iz Kasablanke, podsjećajući na njenu najslavniju ulogu, Ilze Lund.
Priredio: Dragan Leković
