Odbor za međunarodne odnose i iseljenike razmatraće na današnjoj sjednici Predlog zakona o potvrđivanju Sporazuma između EU i Crne Gore o posebnim aranžmanima za sprovođenje podrške u okviru Instrumenta za reformu i rast. Nakon toga, na sjednici Skupštine će se odlučivati o tom predlogu zakona.
Ukoliko ovaj akt prođe u parlamentu, biće omogućena uplata predfinansiranja i prve tranše iz Plana rasta.
Evropska komisija je krajem oktobra prošle godine usvojila Reformsku agendu Crne Gore, nakon pozitivnog mišljenja država članica EU, što je otvorilo put za isplatu novca iz Plana rasta za Zapadni Balkan. Prva tranša za Crnu Goru trebalo bi da bude u iznosu od oko 26 miliona eura od ukupno 384 miliona, koliko će našoj zemlji biti na raspolaganju do kraja 2027. godine.
U sporazumu koji će se sjutra naći pred poslanicima, između ostalog, navodi se da se odlukom EK kojom se odobrava Reformska agenda stavlja na raspolaganje ukupan finansijski doprinos do 110.058.055,15 eura kao bespovratnu podršku i ukupan finansijski doprinos do 274.436.161,85 eura kao podrška u vidu zajma, koja će se otpustiti nakon što Crna Gora dobije pozitivnu ocjenu o zadovoljavajućoj ispunjenosti uslova plaćanja koji su definisani u Reformskoj agendi.
Kako je sredinom januara saopšteno iz Ministarstva evropskih poslova, utvrđivanjem predloga zakona o potvrđivanju predmetnog sporazuma Vlada je ispunila sve proceduralne korake za početak isplate sredstava iz Plana rasta za Zapadni Balkan, odnosno posljednji uslov za operativni početak korišćenja raspoloživih sredstava EU iz Plana rasta.
Tom prilikom su iz MEP-a pozvali Skupština da u što kraćem roku razmotri ovaj predlog, kako bi se omogućila uplata predfinansiranja i prve tranše iz Plana rasta.
– Kako se radi o krovnom sporazumu za učešće Crne Gore u Planu rasta EU, i usvajanje ovog zakona u Skupštini i njegovo stupanje na snagu, uz sve što je Vlada do sada uradila po pitanju pripreme i usvajanja Reformske agende, preduslovi su za potpisivanje dodatnog sporazuma o kreditu i uplatu predviđenih sredstava. Sve dok se ne ispune svi navedeni proceduralni koraci, Evropska komisija neće moći da počne sa prvim uplatama sredstava u državni budžet. Stoga je na Skupštini ključna odgovornost da ovaj proces privede kraju, jer, u suprotnom, Crna Gora neće moći da koristi planirana sredstva za projekte i reformske poduhvate – istakli su tada iz MEP-a.
Podsticaj društvenoj transformaciji
Nakon što je EK u oktobru prošle godine odobrila Reformsku agendu Crne Gore, premijer Milojko Spajić je kazao da će uplaćena sredstva biti značajan podsticaj društvenoj transformaciji i izgradnji infrastrukture, što će, uz reforme, Crnu Goru učiniti spremnom za članstvo 2028. godine.
Ministarka evropskih poslova Maida Gorčević ocijenila je tom prilikom da se stvara pretpostavka za približavanje crnogorske ekonomije standardu Evropske unije.
Vlada je prethodno u decembru 2024. godine prihvatila sporazum, a utvrđivanjem predloga zakona ispunjeni su svi proceduralni koraci za nastavak njegovog usvajanja od strane Skupštine.
– Plan rasta je izdašan finansijski instrument, koji, osim približavanja crnogorskog ekonomskog standarda evropskom prosjeku, za cilj ima i ispunjavanje sveobuhvatnih reformi koje će transformisati ekonomski i društveni ambijent Crne Gore – pojasnili su iz MEP-a.
Iz Evropske komisije ranije su precizirali da će se isplate vršiti dva puta godišnje do 2027. godine, na osnovu zahtjeva zemlje podnosioca i verifikacije tri grupe uslova koju izvrši Komisija. Jedan od preduslova je održavanje demokratskih mehanizama, vladavine prava i poštovanja ljudskih prava. Neophodno je ispuniti i kvantitativne i kvalitativne korake na koje su reforme podijeljene, a prije isplate sredstava moraju da se ispune i opšti uslovi makrofinansijske stabilnosti i dobrog upravljanja javnim finansijama.
Izvor: Dan
