Moskva traži otvorenu međunarodnu istragu, kažnjavanje vinovnika i obeštećenje nakon novinarske optužbe da je tandem SAD-Norveška lani raznio rusko-zapadnoevropski gasovod.
„Američki marinci, ronioci iz baze u Panama Sitiju na Floridi, prošlog juna postavili su ultrasofisticirani eksploziv C-4 na cijevi gasovoda ’Sjeverni tok 1’ i ’Sjeverni tok 2’ tokom pomorske vježbe NATO-a BALTOPS 2022. C-4 inače ispušta ultraniskofrekventne signale, nešto nalik na zvuk harfe, kažu poznavaoci. Tri mjeseca kasnije, norveški avioni za nadzor P-8, u naizgled rutinskom letu, bacili su na pučinu u blizini ranije postavljenih eksploziva specijalne sonarne bove, koje su plutajući po Baltiku, prepoznale „muziku” eksploziva i… ’Bam!’”.
Ovim riječima, Simor Herš (85), doajen američkog istraživačkog novinarstva i dobitnik „Pulicerove” nagrade 1970. godine, nakon razotkrivanja američkih ratnih zlodjela u Vijetnamu sredinom 20. vijeka, opisao je prošle srijede na svom blogu egzekuciju sabotaže dva rusko-zapadnoevropska gasovoda, navodno, po direktnom nalogu američkog predsjednika Džozefa Bajdena. Heršov tekst „Kako je Amerika ’skinula’ ’Sjeverni tok 2’”, poziva se inače na samo jedan, neimenovani izvor, „detaljno upoznat s tokom devetomjesečnih tajnih priprema te akcije” probrane, male grupe zvaničnika s vrha vlasti SAD.
Pentagon, CIA i Bijela kuća odlučno su i oštro u srijedu demantovali navode tog Heršovog teksta. „SAD nisu umiješane u eksplozije ’Sjevernog toka’”, naveo je portparol marinaca u Pentagonu potpukovnik J. Garon u kratkom saopštenju koje je prenio „Vašington post”. I Bijela kuća i CIA ocijenile su da Heršov tekst o američkom „skidanju” dva gasovoda na Baltiku iznosi „apsolutne laži”. Zvanični Oslo je Heršovo upućivanje na saučesništvo Norveške u „teškoj sabotaži ’Sjevernog toka 2’” (formulacija iz švedske istrage) okarakterisao kao „besmislicu”.
Za Moskvu je Heršov tekst više nego ozbiljan, poručio je juče portparol Kremlja Dmitrij Peskov. Uzgred, Simor Herš je ušao u istoriju američkog novinarstva svojevremenim otkrićem američkih ratnih zločina u Iraku, kao i nalazom da je zvanična verzija Vašingtona o okolnostima ubistva Osame bin Ladena u Pakistanu „jedna velika laž”.
Heršov tekst je „veoma ozbiljan, duboko analitičan. Ne bi bilo fer da mu se ne ukaže pažnja”, ocenio je Peskov. „Svijet mora pronaći ko je izveo taj akt sabotaže. Riječ je o veoma opasnom presedanu: ako je neko to učinio jednom, mogu to ponovo uraditi bilo gdje na svijetu”, istakao je portparol Kremlja, zatraživši „otvorenu međunarodnu istragu napada bez presedana na ključnu međunarodnu infrastrukturu”. Odgovorni za taj akt moraju biti pronađeni i kažnjeni, zaključio je Peskov.
I drugi ruski zvaničnici oštro su se juče oglasili nakon objavljivanja Heršovog teksta.
„Ono što je juče objavljeno potvrdilo je zaključak koji smo sami ranije donijeli, a to je da su SAD, možda i druge članice NATO-a, bile umiješane u ovu nečuvenu sabotažu”, rekao je Sergej Rjabkov, zamenik šefa ruske diplomatije. U odvojenoj izjavi Rjabkov je naglasio da je ruska pretpostavka da su „SAD i nekoliko saveznika iz NATO-a umiješani u taj gnusni zločin”. „Biće posljedica” po Vašington, iza ovih otkrića koja ne iznenađuju, dodao je Rjabkov.
Heršov tekst bi trebalo da postane osnova međunarodne istrage (o diverziji na „Sjeverni tok”) koja bi „Bajdena i njegove saučesnike trebalo da izvede na sud pravde”, poručio je juče Vjačeslav Volodin, predsednik Ruske državne dume.
Šta će biti s istragom koju mjesecima vode Švedska, Njemačka i Danska (odbivši protekle jeseni zahtjev Rusije da se priključi), povodom sabotaže „Severnog toka 1” i „Severnog toka 2” 26. septembra prošle godine, ostaje da se vidi.
U međuvremenu, Heršov tekst je treći u nizu onih koji na Zapadu u poslednja dva mjeseca osporavaju tamošnju uvriježenu naraciju da je Rusija sama sabotirala gasovode „Severni tok”. Naime, „Vašington post” je 21. decembra, pozivajući se na 23 neimenovana zvaničnika diplomatskih i obavještajnih službi devet članica EU, objavio da „tekuća istraga ne ukazuje da Rusija stoji iza sabotaže ’Sjevernog toka jedan i dva’”. Nedavno (3. februara), londonski „Tajms” u tekstu pod naslovom „Ko je napao gasovode ’Sjeverni tok’” ističe da su sveopštoj globalnoj potrazi za odgovornima „SAD, Rusija, pa čak i Velika Britanija, sumnjivi”. Prema „Tajmsu”, njemačka istraga „sve više je otvorena prema pretpostavci da je neka država Zapada izvela napad na te gasovode, kako bi optužila Rusiju”.
Njemačka istraga o eksplozijama na gasovodima „Sjeverni tok” nema nikakav dokaz koji bi ukazivao da Rusija stoji iza katastrofalnih udara koji su se desili u Baltičkom moru septembra 2022. godine, izjavio je Peter Frank, državni tužilac Njemačke.
Izvor: Politika
