Potrošači u Crnoj Gori do kraja godine mogu očekivati nastavak plaćanja paprenih cijena struje za tehničke gubitke, ukoliko budu usvojene izmjene metodologije za utvrđivanje prihoda Crnogorskog elektrodistributivnog (CEDIS) i elektroprenosnog sistema (CGES), saopšteno je iz Akcije za socijalnu pravdu.
Iz Akcije za socijalnu pravdu (ASP) su kazali da je Regulatorna agencija za energetiku i regulisane komunalne djelatnosti (REGAGEN) pokrenula proceduru izmjena metodologija za utvrđivanje prihoda CEDIS-a i CGES-a.
„REGAGEN do kraja godine treba da utvrdi novi prihod tih energetskih kompanija, što se događa u sjenci velike energetske krize, koja je počela sredinom prošle godine i koja je cijene električne energije u Evropi vinula u nebo. Kriza je ove godine nastavljena i zbog rata u Ukrajini“, rekli su predstavnici ASP.
Oni su dodali da postojećim metodologijama za pokrivanje tehničkih gubitaka u distribuciji REGAGEN kombinuje trogodišnji prosjek cijene struje na domaćem tržištu i fjučersa na berzi u Budimpešti.
„Kombinacijom tih cijena i primjenom dozvoljene stope gubitaka, REGAGEN je utvrdila prosječnu cijenu za potrošače u ovoj godini od 52,9 eura po megavatu, dok je iz te kompanije prije nekoliko dana saopšteno da trenutno od svoje majke kompanije, Elektroprivrede (EPCG), nabavljaju po 116 eura po megavatu električnu energiju za pokrivanje gubitaka“, navodi se u saopštenju ASP.
REGAGEN za pokrivanje troškova tehničkih gubitaka u distribuciji novim predlogom metodologija, koje bi se primenjivale od naredne godine, predlaže da se cijena za gubitke računa po prosjeku cijene na domaćem tržištu u godini koja prethodi godini podnošenja zahtjeva, što bi bila protekla, te tromjesečnog prosjeka fjučersa band i pik energije za avgust, septembar i oktobar na berzi u Budimpešti, u godini podnošenja zahtjeva.
„Danas cijena band energije na berzi u Budimpešti iznosi 223 eura po megavatu, dok se za pik energiju bilježi 225 eura po megavatu. Zbog rata u Ukrajini teško se može procijeniti kako će se tokom godine kretati cijene struje na evropskom tržištu“, rekli su predstavnici ASP.
Oni su saopštili da su cijena i stopa tehničkih gubitaka samo jedan od parametara koji će uticati na račune za struju, uz investicije, amortizaciju, stopu povrata ili ostale operativne poslovne troškove kompanije, od kojih značajan dio vuku zarade zaposlenih.
Svakako će, kako su dodali iz ASP-a, i stopa inflacije, koja je značajno uvećana, imati veliki uticaj na buduće račune za struju.
„Smatramo da je, makar kada je u pitanju cijena struje za pokrivanje tehničkih gubitaka, a radi zaštite crnogorskih potrošača, potrebno kao parametar koristiti samo cijenu struje na domaćem tržištu, jer tehnički gubici su direktno vezani za efikasnost poslovanja energetskih kompanija i razvijene distribucije u evropskim zemljama ih prihvataju na nivou od nekoliko procenata“, naveli su iz ASP-a.
ASP će do kraja sedmice uputiti set sugestija na nacrte metodologija, koje je REGAGEN objavila i za koje je u toku javna rasprava, kojima će predložiti rješenja koja bi štitila potrošače, jer oni godinama „izvlače deblji kraj“ u odnosu na energetske kompanije.
