Akcija za socijalnu pravdu je konstatovala u saopštenju kako je ”Za pet i po mjeseci ove godine, po osnovu 87 odobrenih ekonomskih pasoša je uplaćeno 8,7 miliona eura na poseban račun za razvoj manje razvijenih opština, dok je istovremeno sa tog računa tehnička vlada uzela 34 miliona, koji su prebačeni na glavni račun državnog trezora.”
Prema podacima Akcije za socijalnu pravdu (ASP), u januaru ove godine je uplaćeno 1,4 miliona za ekonomske pasoše, u februaru 2,6 miliona, u martu 1,5 miliona, u aprilu 2,3 miliona, u maju 0,7 miliona, a u prvom dijelu juna 0,2 miliona.
Početkom ove godine je na tom računu bilo bezmalo 33 miliona eura, a oni su na glavni račun državnog trezora prebačeni 13. januara i tako su prikazani kao prihod državne kase. Još nepunih 1,1 miliona je tehnička vlada uzela 2. marta, kada je taj iznos prebačen na račun glavnog trezora, navode iz ASP-a.
Kako je za pet i po mjeseci ove godine od uplata za izdate ekonomske pasoše prihodovano 8,7 miliona eura, a nakon prebacivanja 34 miliona državnoj kasi, na posebnom računu za razvoj manje razvijenih opština je sredinom prošlog mjeseca ostalo nepunih 7,6 miliona eura.
Novac se na ovaj poseban račun kod Agencije za investicije slivao od 2020. po Odluci o kriterijumima, načinu i postupku izbora lica koje može steći crnogorsko državljanstvo prijemom radi realizacije posebnog programa ulaganja od posebnog značaja za privredni i ekonomski interes Crne Gore, konstatuju iz ASP-a.
Ova Odluka prestala je da važi krajem prošle godine, a kontroverzni program ekonomskog državljanstva, zbog kojeg je zemlja trpjela kritike sa međunarodnih adresa, pokrenula je svojevremeno bivša vlada Demokratske partije socijalista, a nastavile ga kasnije vlade.
Kako je nedavno objavljeno, tehnička vlada je odlučila da 13 opština na sjeveru zemlje dobije po milion eura od ovog novca za svoj infrastrukurni razvoj, a moći će da ih koriste za projekte za koje nije obezbijeđena predpristupna pomoć od Evropske Unije, navode iz ASP-a.
Ipak, radi se o 13 miliona eura prikupljenih po osnovu programa ekonomskog državljanstva, dok nije poznato kako će biti iskorišteno preostalih 30-tak miliona eura, koje je manjinska vlada (bez političkog legitimiteta, ali postupa kao da je u punom mandatu) prebacila u državnu kasu.
Intencija buduće vlade mora biti da se i preostali novac, kao i onaj koji će tek biti prikupljen, iskoristi isključivo za razvoj manje razvijenih opština i za održive projekte u njima, a ne da znatan dio bude “izvučen” kroz već razrađene i poznate šeme, poput konsultantskih usluga, izmjena i dopuna istih projekata, formiranja raznoraznih i nepotrebnih komisija i timova, preplaćivanja cijene radova…
Ovo posebno što je objavljeno da se razmatra više stotina zahtjeva za dobijanje ekonomskog državljanstva, koji su podnijeti do kraja prošle godine, pa je jasno da bi odobravanje i dijela tih zahtjeva značilo nove višemilionske prihode na namjenski račun za razvoj nerazvijenih opština.
Evropska komisija je u kontinuitetu oštro kritikovala ovaj program, tražeći da se preispita šema dodjele ekonomskog državljanstva zbog izraženih rizika za sistem pranja novca, utaje poreza, finansiranje terorizma, korupcije, zaključuju iz ASP-a.
