Billie Holiday, pravo ime – Eleanor Gough McKay (Philadelphia, 7.Aprila 1915. – New York, 17. Jula 1959.), poznata među jazz poklonicima kao Lady Day, uz Sarah Vaughan i Ellu Fitzgerald, predstavlja jednu od najznačajnijih jazz pevačica svih vremena.
Svojim prepoznatljivim, gotovo instrumentalnim načinom pjevanja, afirmisala se između dva rata kao jedan od vodećih interpretatora bluesa i kompozicija u stilu swinga.
Biografija
Pravim imenom Eleanora Fagan Gough odrastala je bez oca Clarenca (koji je bio jazz gitarist kod Fletchera Hendersona), uz majku i rodbinu, morala je rano početi raditi i radila je u javnoj kući kao čistačica. O njenom djetinjstvu opširno govori autobiografija Lady sings the Blues objavljena 1956. godine.
Rana faza
Prve nastupe imala je u Harlemu, i vrlo brzo je “otkriva” legendarni muzički producent John Hammond u klubu Monette´s. S 18 godina ima prve zajedničke nastupe s Bennyjem Goodmanom i prvi snimak “My Mother´s Son-In-Law”. Tada je počela graditi svoj muzički stil unutar jazza i bluesa. Kasnije je radila s Lesterom Youngom, Countom Basieom i Artiem Shawom. Bila je duboko pogođena rasnim konfliktima, netrpeljivošću i segregacijom, zbog koje je bila ponižavana i na pozornici. U tom razdoblju preobrazila se u “Lady Day”, izlazeći na pozornicu s bijelom gardenijom u kosi.
Zrela faza
Lady Day je gotovo cijeli svoj životni vijek provela zavisna o drogama, pušeći marihuanu od rane mladosti, opijanjima, ali, ono što ju je potpuno uništilo, bio je heroin. Uz to, imala je sudske procese zbog nedopuštenog posjedovanja droge, a njen privatni život bio je turbulentan kao i pjesme koje je pjevala. Ulazila je iz veze u vezu, a otvoreno se deklarisala i kao biseksualka.
Jedino što je kontinuirano uzdizala bile su njene pjesme, melanholične i erotične, strastvene ljubavne balade i gorke priče newyorškog Harlema. S druge strane, posjedovala je urođenu otmjenost i glamour.
Dama tužnih očiju, sa svim svojim kontrastima, bila je jedinstvena na jazz – blues sceni. Pjesme poput “God Bless the Child”, Gershwinova “I Love You Porgy”, “Fine and Mellow”, “Strange Fruit” su jazz klasici.
Nažalost, njena zvijezda prerano se ugasila u 44. godini, umrla je 17. jula 1959. g. (od ciroze jetre) u New Yorku gdje je i sahranjena.
Harizma B. Holiday
Njen uticaj na muzičare je bio neosporan, u prvom redu na Janis Joplin i Ninu Simone. 1972. snimljen je biografski film o njoj, “Lady Sings the Blues” s pjevačicom Dianom Ross. Film je bio nominovan za mnogobrojne nagrade, a Diana Ross je objavila istoimeni album sa soundtrackom iz filma.
U čast “kraljice bluesa” irska rock grupa U2 je 1987. godine snimila pjesmu i videospot “Angel of Harlem”.
Nagrade
Billie Holiday je 2000. primljena u Rock and Roll Hall of Fame.
Diskografija
Originalni albumi (LP)
1952 Billie Holiday Sings
1953An Evening with Billie Holiday
1954.: Billie Holiday at Jazz at the Philharmonic (live, 1945./46.)
1954.: Billie Holiday
1955.: Music for Torching
1956.: Velvet Mood
1956.: Lady Sings the Blues
1957.: Body and Soul
1957.: Songs for Distingué Lovers
1957.: Ella Fitzgerald & Billie Holiday at Newport (live)
1958.: Stay with Me
1958.: All or Nothing at All
1958.: Lady in Satin
1959.: Last Recordings
1961.: The Essential Billie Holiday: Carnegie Hall Concert Recorded Live (live 1957.)
Priredio: Dragan Leković
