Bitka kod Heroneje 02.08.338. p.n.e. predstavljala je najveću vojnu pobjedu makedonskog kralja Filipa. Filipova vojska, koja je računajući njegove saveznike iz Tesalije, Epira, Etolije, sjeverne Fokide i iz Lokride brojala oko 22.000 vojnika, je porazila vojsku koju su činile snage helenskih polisa Atine i Tebe i njihovih saveznika. Poraz grčkih gradova-država kod beotskog grada Heroneje doveo je do uspostavljanja makedonske hegemonije u helenskom svijetu.
Početne pozicije
Bitka je bila klasična bitka atinskih i tebskih falangi protiv makedonske falange.
Kod savezničkih snaga Atinjani su držali lijevo, a Tebanci desno krilo, s time da je konjica bila na oba krila, a tebska i atinska falanga prema sredini. Dotad nepobjedivi, tebski takozvani sveti bataljon je čuvao krajnje desno krilo.
Na makedonskoj strani Filip II Makedonski komanduje desnim, a Aleksandar Makedonski lijevim krilom. Ipak Aleksandra nadgledaju najbolji Filipovi komandanti. Čuvena elitna teška makedonska konjica je bila postavljena u pozadinu makedonskih linija.
Bitka
Dvije strane borile su se žestoko jedno vrijeme. Filip namjerno povlači svoju desnu stranu da bi razbio grčke linije. Atinjani kreću napred na Filipove snage u povlačenju, otvarajući međuprostor prostor za Aleksandra. Aleksandar udara i upada u oslabljenu tebansku falangu. Vidjeći to Filip i njegove veteranske snage napadaju sa većom snagom slabo trenirane atinske trupe i izbacuju ih iz bitke.
Tebanci ostaju sami na bojištu i hrabro se bore protiv Aleksandrovog lijevog krila. Od čuvenog tebanskog nepobjedivog svetog bataljona od 300 vojnika, 250 je ubijeno u bici.
Rezultat bitke
Aleksandar Makedonski tom bitkom pokazuje veliko ratničko umijeće.
Grčki polisi se posle bitke pokoravaju Makedoncima.
Priredio: Dragan Leković
