Međunarodna asocijacija kruzing industrije CLIA zatražila je održavanje sastanka njenih visokih predstavnika s menadžmentom preduzeća Luka Kotor i Opštine Kotor radi dogovora o izradi kompletne procjene Kotora i Boke kao kruzing destinacije.
Prema zamisli evropskog ogranka CLIA sa sjedištem u Briselu, tu analizu trebalo bi da uradi Globalni savjet za održivi turizam (GSTC), kako bi se identifikovali rizici koji sada ugrožavaju kruzing turizam u Kotoru i definiše akcioni plan budućeg razvoja te djelatnosti na ovoj destinaciji na održivi način, uzimajući u obzir sve aspekte turizma u Kotoru.
Slične procjene i planovi već su urađeni za neke vrlo popularne kruzing destinacije u okruženju, poput Dubrovnika u Hrvatskoj, odnosno Herakliona i Krfa u Grčkoj.
“Odgovoran destinacijski menadžment i održivost su vrhunski prioriteti CLIA i za sve kruzing kompanije koje su članice naše asocijacije.Već smo sarađivali s nekoliko luka za kruzere širom svijeta na kreiranju mehanizama saradnje kojima se bolje upravlja iskustvima koje od ove djelatnosti imaju kako stanovnici, tako i posjetioci tih destinacija. Zbog svog jedinstvenog geografskog položaja i statusa na listi Unesco zaštićene svjetske prirodne i kultune baštine, Kotor je privukao pažnju CLIA kao destinacija na kojoj je potrebna dodatna briga i pažnja za održivi i odgovoran rast turizma, uključujući i kruzing turizam, te zaštitu kulturnog nasljeđa. Imajući to u vidu, CLIA poziva menadžment Luke Kotor i Opštinu Kotor da udružimo snage u tripartitnom dogovoru s ciljem da pozovemo GSTC da izvrši kompletnu procjenu destinacije i da rezultate te procjene iskoristi da definiše i razvije politike i aktivnosti koje će biti na benefit svih aktera u turističkom ekosistemu Kotora”, navodi se u pismu koje je 26. juna predsjednici Upravnog odbora Luke Kotor uputio direktor CLIA za odnose sa vladama u Evropi, Nikos Mertzanidis.
“Vijesti” imaju uvid u ovo pismo. Prema nezvaničnim saznanjima “Vijesti” sastanak Mertzaidisa i njegovih saradnika s menadžmentom Luke Kotor i čelnicima kotorske Opštine, trebalo bi da se održi naredne nedjelje – 10. jula.
U pismu koje im je uputio, Mertzanidis posebno naglašava značaj Boke i Kotora kao kruzing destinacije za kompanije koje su članice CLIA, ali i podvlači i da od dolazaka kruzera i njihovih putnika, lokalna ekonomija u gradu i regionu Boke ima značajne benefite.
“Luka Kotor uživa značajno visoku aktivnost kruzing industrije s dolascima preko 418.000 putnika i uplovljavanjem 434 broda u 2022. godini, dok je za ovu godinu zakazano 459 uplovljavanja kruzera. Prije pandemije Luka Kotor je bila cijenjena članica CLIA. Takođe, imajući u vidu kritično važnu poziciju Kotora za itinerere krstarenja po Jadranu i istočnom Mediteranu, nadam se da možemo obnoviti naše partnerstvo i nastaviti saradnju”, navedeno je u pismu.
Mertzanidis je istakao da CLIA raduje što se održivosti pridaje sve veća pažnja i na nacionalnom nivou u Crnoj Gori i podsjeća da je u martu ove godine crnogorsko Ministarstvo ekonomskog razvoja i turizma postalo član GSTC-a, kao i da je održivost u fokusu nacionalnih planova za turizam i opšti razvoj države do 2030. godine.
“CLIA Europe čvrsto vjeruje u saradnju s lokalnim destinacijama i regionalnim vlastima da podrže održivi razvoj kruzing turizma, na dobrobit naših putnika i lokalnih zajednica”, zaključuje se u pismu.
Inicijativa rukovodstva najveće svjetske kruzing asocijacije koja okuplja 95% učesnika u toj industriji – od brodarskih kompanija, preko putničkih i pomorskih agencija, do predstavnika samih destinacija koje kruzeri posjećuju, potekla je, prema saznanjima “Vijesti”, nakon sve većeg nezadovoljstva koje pojedine kruzing kompanije ove godine pokazuju nivoom i kvalitetom usluga koje njihovi brodovi i putnici dobijaju u Luci Kotor. Razlozi za to narastajuće nezadovoljstvo variraju od nepostojanja dovoljnog broja malih putničkih brodića-tendera koji sa kruzera usidrenog u zalivu do operativne obale Luke Kotor na Luži, voze njegove putnike, odnosno kasnije ih vraćaju na brod, preko lošeg odnosa Luke Kotor prema nekima od brodskih agenata tih kompanija u Crnoj Gori, do primoravanja kompanija da koriste samo usluge pilotske službe Luke Kotor, a ne i drugih osposobljenih i sertifikovanih kompanija kojima je Vlada svojim odlukama, to pravo nedavno onemogućila.
Menadžmenti većeg broja značajnih kruzing kompanija smatraju da sve prirodne ljepote i kulturno bogatstvo Boke koje oduševljavaju putnike njihovih brodova, ne mogu nadoknaditi sve lošiju i nekompletniju uslugu koju im pruža Luka Kotor – od diskutabilno sigurnih sidrišta, nedostatka tendera, nepostojanja remorkera koji bi asistirali velikim brodovima u slučaju potrebe ili nepovoljnih meteo okolnosti, preko nepostojanja plovila za prihvat čvrstog otpada i crnih voda sa kruzea, do čak efemernih, ali za jednu ozbiljnu luku nedopustivih stvari poput zaključavanja toaleta u putničkom terminalu Luke Kotor u vrijeme kada se ukrcavaju ili iskrcavaju gosti s kruzera, do nemanja čak ni najobičnijeg malog viljuškara za ukrcaj na brod paleta s neophodnim rezervnim djelovima i drugim potrepštinama. Zbog ovih okolnosti renomirana američka pomorska kompanija Royal Caribbean International nedavno je otkazala čak 18 planiranih dolazaka svojih kruzera u Luku Kotor u nastavku ove nautičke sezone i dio tih brodova preusmjerila u Luku Bar.
Veliki broj kruzera u ograničenom akvatorijumu dovodi do problema
Kruzing kompanijama počinje da smeta, saznaju “Vijesti”, i to što menadžment Luke Kotor prihvata veliki broja kruzera na vez i sidro u ograničenom akvatorijumu i raspoloživom prostoru Kotora kao destinacije, a što onda dovodi do nesnosnih gužvi i čitave kaskade drugih problema koji ostavljaju loš utisak na putnike kruzera i na lokalno stanovništvo kod kojeg onda raste neprijateljski stav prema kruzing industriji.
“Da su stvari zaista postale neizdržive i za goste i za domaće, pokazuju i podaci da je Luka Kotor u proteklom periodu tokom jednog dana prihvatala čak i do pet kruzera”, navodi izvor “Vijesti”.
