Danas je Vidovdan, dan pomena knezu Lazaru i srpskim ratnicima poginulim u bici na Kosovu.
Vidovdan je vjerski i istorijski praznik, koji se slavi u znak sjećanja na Kosovski boj 1389. godine, kada se srpska vojska suprotstavila turskom prodiranju na Balkan.
Proslavlja se dostojanstveno, mirno, bez veselja.
U svim pravoslavnim hramovima služi se parastos vojnicima palim na bojnom polju, kao i svim do danas postradalim mučenicima koji su na razne načine život dali za pravoslavnu vjeru.
Narodna vjerovanja
Prema narodnom vjerovanju, važno je šta će se na ovaj dan vidjeti, jer će se kasnije baš u tome imati uspjeha.
Ponegdje, izlazi se do podneva na groblja i donosi hrana, riba obavezno.
Proslavlja se i kao dan grada Kruševca, gdje se i nalazi crkva Lazarica, u kojoj se pričestila srpska vojska pred odlazak u boj na Kosovu.
Dio vojske se, kažu, pričestio i u crkvi brvnari u Prolomu u čijem dvorištu raste šest šljiva uvijenih stabala.
Prema jednoj od legendi, šljive se uvijaju od žalosti za knezom Lazarom i njegovim vojnicima koji su pošli u smrt, prolazeći pored stabala.
Istorijski značaj Vidovdana
Simbolika Vidovdana seže daleko u prošlost, povezana sa kultom starog boga Vida, koji je među Slovenima bio viđen kao vrhovno božanstvo.
Međutim, ovaj datum obilježava mnoge značajne događaje u srpskoj istoriji, a najvažniji među njima je Kosovski boj 1389, kao jedna od ključnih tačaka srpske istorije, događaj koji ima posebno mjesto u kolektivnoj svijesti i tradiciji srpskih svetkovina.
Tog 15. juna po julijanskom, odnosno 28. juna po gregorijanskom kalendaru, vojska srpskog kneza Lazara Hrebeljanovića sukobila se sa vojskom Osmanskog carstva pod vođstvom sultana Murata.
Iako je ishod boja istorijski neodređen, u srpskoj kulturi ova bitka dobija mitske dimenzije.
Tokom vjekova, značaj Vidovdana se proširio na razne aspekte srpske kulture i tradicije. Praznik se veže za mnoge važne događaje, uključujući Prvi svjetski rat i stvaranje Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca 1918. godine.
U moderno vrijeme, Vidovdan se doživljava kao dan kada se Srbi širom svijeta okupljaju kako bi odali počast herojima i borcima za slobodu.
Najvažniji istorijski događaji na Vidovdan
1389 – Kosovski boj i smrt kneza Lazara, početak mita o nebeskom carstvu.
1914 – Atentat u Sarajevu: Gavrilo Princip ubija nadvojvodu Franca Ferdinanda, što postaje povod za početak Prvog svjetskog rata.
1919 – Versajski mirovni sporazum, kojim se formalno okončava Prvi svetski rat.
1921 – Donošenje Vidovdanskog ustava Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, koji je regulisao uređenje prve zajedničke države Južnih Slovena.
1948 – Rezolucija Informbiroa, raskid između Jugoslavije i Sovjetskog Saveza, što je odredilo politički put zemlje narednih decenija.
1989 – Masovno obilježavanje 600 godina od Kosovske bitke na Gazimestanu.
2001 – Izručenje Slobodana Miloševića Haškom tribunalu, takođe na Vidovdan, što je označilo kraj jedne ere srpske političke istorije.
Izvor: Dan
