Turska je ponudila novi nacrt sporazuma koji bi zamrznuo rat između Rusije i Ukrajine duž postojeće linije fronta, a prema izvoru upoznatom sa dokumentom, on se promoviše uz posredovanje turskog predsjednika Redžepa Erdogana i inicijativa je turske strane.
Izvor tvrdi da sve tri strane, odnosno Turska, Rusija i Ukrajina, trenutno imaju tekst dokumenta, prenosi ruski nezavisni list „Nova Gazeta Evropa“, sa sjedištem u Letoniji. Nacrt je zasnovan na dokumentima sa prvih pregovora u Istanbulu, a u novi tekst su unijete neke od formulacija iz maja 2022. godine.
Mirovnu inicijativu može podržati veći broj evropskih političara, kao i zemalja globalnog juga, navodi se u tekstu.
U dokumentu se napominje da je međusobna obaveza Sjedinjenih Američkih Država i Rusije da ne koriste nuklearno oružje ni pod kojim okolnostima, i poziva na obnavljanje Sporazuma o ograničenju strateškog naoružanja (START-3), u odsustvu jednostranog povlačenja iz njega u budućnosti.
Dokument predviđa i zabranu miješanja u unutrašnje stvari druge zemlje na bilo koji način koji bi mogao da destabilizuje njenu vlast, kao i zamrzavanje rata duž postojeće linije fronta. Takođe su navedene obaveze da se održe referendumi 2040: nacionalni referendum o spoljnoj politici zemlje, kao i referendumi pod međunarodnom kontrolom na svim ukrajinskim teritorijama koje je Rusija pripojila u vrijeme zamrzavanja rata.
Nacrt sporazuma podrazumijeva i garancije vanblokovskog statusa Ukrajine do 2040, i razmjenu zatvorenika po formuli „svi za sve“, a od Rusije se traži da se ne protivi pridruživanju Ukrajine Evropskoj uniji.
Kako ocjenjuje ruski list, vjerovatnoća usvajanja ovog nacrta sporazuma je mala, budući da je ovo najmanje deveti projekat ove vrste. Ukrajinska „formula mira“, razvijena 2022. godine, uključivala je 10 tačaka, od kojih se mnoge ne poklapaju sa novim nacrtom mirovnog ugovora.
Kineski mirovni plan je takođe uključivao tačke koje nisu unijete u novi nacrt: poštovanje suvereniteta svih zemalja, napuštanje hladnoratovskog mentaliteta i ukidanje jednostranih sankcija koje ne rješavaju postojeće probleme već stvaraju nove.
Međutim, navodi „Nova Gazeta Evropa“, sama činjenica njegovog pojavljivanja ukazuje da međunarodna zajednica i pojedine zemlje nastavljaju da ulažu napore da pronađu način da se rat okonča.
Izvor: Agencije/Nova.rs
