Njen vojskovođa Hanibal postao je jedan od najpoznatijih u istoriji, bila je moćna pomorska i trgovačka sila, ali je na kraju potpuno uništena.
Legenda kaže da je Kartaginu osnovala domišljata princeza “Lutalica” sklanjajući se od svog brata Pigmaliona. Didonu — od feničanske reči “dido” što znači lutalica — je u svojim pesmama opisao Vergilije, a u pojedinim istorijskim izvorima spominje se kao Elisa.
Ona je, predanje kaže, nakon smrti oca Matana I, kralja Tira, morala sa svojim pristalicama da pobjegne od brata. Prvo se sklonila na Kipar, a zatim joj je jedan kralj dozvolio da dođe na sjever Afrike. Međutim, kralj nije bio potpuno iskren u svojoj namjeri i rekao joj je da može da napravi državu veličine kože bika. Ali ona se snašla. Isjekla je kožu bika na tračice i njima uspjela da okruži i planine i okolne zemlje. Tako je 814. godine prije nove ere nastala Nova zemlja — Kartagina.
Rođena iz braka mita i istine, ova feničanska kolonija postala je jedna od najvećih trgovačkih sila na Mediteranu, a do Punskih ratova i najveća pomorska sila.
Početak kraja antičke Kartagine
Kartagina je imala snažnu vojsku i Hanibala, koji je do danas ostao sinonim za dolazak opasnosti. Bitke koje je vodio protiv Rimljana učinile su ga jednim od najvećih stratega i vojskovođa, Bitka kod Kane kojom je komandovao i u njoj sam učestvovao, smatra se jednim od najvećih poraza (tada ogromne i moćne) rimske vojske, a Punski ratovi ušli su u istorijske udžbenike.
Šta se onda desilo s Kartaginom? Zaokupljeni uspjesima i hedonizmom Vijeće staraca i sufeta (sudije, dva najviša službenika u staroj Kartagini) često su donosili odluke koje su štetile Kartagini. Kartaginski visoki službenici osuđivali su ljude koji su mogli da ih spasu – Hamilkara i njegovog sina Hanibala. Oligarhija je sve probleme svaljivala na svoje generale.
Hanibal posle bitke kod Kane nije uspio da ponovi takav uspjeh. Stigao je do Rima – bio je pred vratima – ali ga nije osvojio. Vlasti su ga optuživale za neodlučnost i gubitak inicijative u ratu, što je zapravo bilo izazvano njihovim odbijanjem da pošalju dovoljno resursa. Ovaj pragmatični strateg smatrao je rizičnim da pod tim uslovima napadne najveću vojnu silu tog vremena.
Sa praga Rima je 202. godine prije nove ere pozvan da se vrati u Afriku da se suoči sa rimskom armijom koju je vodio Scipion Afrički. Bitka kod Zame bila je bitka koje je odredila budućnost Kartagine. Hanibal je izgubio, a sa njim i Kartagina. Plaćala je ratnu odštetu, izgubila je Španiju, flotu i pravo da samostalno vodi politiku i oformi vojsku bez dozvole Rima.
“Uostalom, smatram da Kartagina treba da bude razorena”
“Uostalom, smatram da Kartagina treba da bude razorena” (lat. Ceterum censeo Carthaginam delendam esse), bila je rečenica rimskog senatora Marka Porcija Katona Starijeg kojom je završavao nekoliko svojih govora.
Nakon napada Kartagine na Numidiju, saveznicu Rima, Senat je imao povod da započne rat. Treći punski rat počeo je 149. godine prije nove ere, a završio se 146. godine prije nove ere, potpunim porazom Kartagine.
Odlukom Rimskog senata svi preživjeli Kartaginjani su prodati kao robovi, Kartagina je razrušena, a zemlja oko grada preorana i posuta morskom soli. Postojala je čak i zabrana naseljavanja oblasti Kartagine, koja se primjenjivala oko dvjesta godina od kraja rata.
Izvor: National Geographic.rs
