Smatran jednim od najboljih generala antike, u istoriji je ostao upamćen po pobjedama za koje je morao da plati visoku cijenu.
Porijeklom iz Epira, sin epirskog kralja Eakida imao je ambiciju da postane najmoćniji vladar u helenskom svijetu. Ali, kako je rođen 319. godine p.n.e., Pir je od ranog djetinjstva bio okružen borbama za prevlast, ratovima i nasiljem. Oca na prestolu je naslijedio kad je imao 13 godina, ali je ubrzo protjeran i nakon toga se pridružuje vojsci Antigona I i njegovog sina Demetrija I Poliorketa u borbi između dijadoha.
Nakon bitke kod Ipsosa iz 301. godine p.n.e. i poraza, Pir je otišao na dvor egipatskog faraona Ptolomeja I Sotera. Tu je zadobio monarhovo povjerenje i zaštitu, pa je ubrzo prikupio potrebnu vojnu silu da podstakne ustanak protiv Neoptolemusa II u Epiru, tiranina kog su njegovi podanici mrzjeli. Iako su u početku postigli dogovor da dijele presto, strah ga je natjerao da pogubi rivala.
294. godine p.n.e., Pir je predstavljao prijetnju za Demetrija I Poliorketa koji je smatrao da je upravo on njegov najslabiji protivnik sa kojim treba da se obračuna na putu ka makedonskom prestolu. Ubrzo ga je napao, ali u trenutku kada su se vojske susrele – mnogi Demetrijevi vojnici počeli su da prelaze na stranu Pira, privučeni njegovom reputacijom hrabrog generala i harizmatičnog i ljubaznog monarha kako su tvrdili antički izvori.
Iako je Pir tada proglašen za kralja Makedonije, ubrzo je protjeran od strane Lizimaha. I ovdje dolazimo do ključnog momenta.
Poziv za pomoć stiže sa juga Italije
Nemajući kud i nakon poziva u pomoć od strane stanovnika grčkog grada u južnoj Italiji po imenu Taranto, da im se pridruži u borbi protiv Rima – Pir prelazi Jadran i ubrzo po dolasku u blizini grada Herakleje 280. godine p.n.e., započinje napad na čelu konjice. Borba je bila krvava, a obje vojske su bile izjednačene, naizmjenično su napredovale, ali se i povlačile. Stoga je Pir posegao za borbenim slonovima.
Pogled na ove monstruozne životinje ulio je strah u rimske konje, koji su prestali da reaguju na komande jahača. Osim toga, nezaustavljivo napredovanje slonova uništilo je pješadijske formacije, ali Pir je izvojevao pobjedu po visokoj cijeni. Tom prilikom je izgubio veliki broj vojnika.
Кao pobjednik, Pir je diktirao Rimljanima uslove za predaju koji bi garantovali nezavisnost grčkih gradova, ali je senator Apije Klaudije Cek pozvao svoje sugrađane da ih odbace. Кao odgovor, uslijedio je još jedan napad protiv Rima u bici kod Askuluma naredne godine. Pir je odnio još jednu pobjedu, ali i ovaj put je pretrpio ogromne gubitke po pitanju ljudstva.
Tom prilikom sam je izjavio: “Još jedna ovakva pobjeda i vratiću se u Epir bez ijednog vojnika.”
Iako ovo nije bio kraj Pirovih pohoda, on je na kraju pretrpio poraz od Rimljana i bio je primoran da se vrati u Epir. U upotrebu je tokom vremena ušao izraz “Pirova pobjeda”, koji se odnosi na pobjedu za koju je morala da se plati visoka cijena, što je na kraju donijelo više štete nego koristi.
Izvor: National Geographic.rs
