dr Aleksandra Klisić, foto: Privatna arhiva
Dobitnica nagrade za najuspješnijeg naučnika u Croj Gori za 2023. godinu, profesorica Medicinskog fakulteta u Podgorici i šefica Centra za dijagnostiku u podgoričkom Domu zdravlja dr Aleksandra Klisić apelovala je na nadležne da obezbijede dovoljne količine reagensa, kao i ostalog potrošnog materijala za nesmetano funkcionisanje javnog zdravstvenog sistema u dijelu laboratorijske dijagnostike. Ona je u razgovoru za „Dan“ kazala da je u Centru, koji dnevno primi oko 1.000 pacijenata i pruži do 10.000 laboratorijskih usluga, „problem deficita reagensa sve učestaliji u poslednje vrijeme“.
– Da li je u pitanju nedostatak finansijskih sredstava, ili su u pitanju organizacioni propusti, ili i jedno i drugo, pokazaće vrijeme. Shodno tome, uz sve napore koje ulažemo na primarnom nivou zdravstvene zaštite, Centar za laboratorijsku dijagnostiku ZU Doma zdravlja glavnog grada nije uvijek u mogućnosti da odgovori svim potrebama naših građana i stoga apelujem na donosioce odluka da fokus aktivnosti usmjere na naredne tenderske nabavke u cilju obezbjeđenja dovoljnih količina reagensa, kao i ostalog potrošnog materijala za nesmetano funkcionisanje javnog zdravstvenog sistema u dijelu laboratorijske dijagnostike, istakla je Klisić na pitanje o efikasnosti najopterećije laboratorije na primarnom nivou zdravstvene zaštite i nestašici testova.
Ona je podsjetila da je Centar prva akreditovana medicinsko-biohemijska laboratorija u Crnoj Gori prema međunarodnom standardu MEST EN ISO 15189:2016 (akreditacija dodijeljena 2019. godine od strane Akreditacionog tijela Crne Gore). Klisić objašnjava da se akreditacija prihvata kao instrument za dostizanje višeg nivoa efikasnosti i uspješnosti u radu, kao i veće zadovoljstvo korisnika i davalaca zdravstvenih usluga.
– Kroz jasno definisane procedure i hijerarhijski poredak, kao i jasno definisane radne odgovornosti za sve zaposlene u svim fazama laboratorijskog procesa optimalno se koriste postojeći kapaciteti i radni zahtjevi, postiže se visoka efikasnost u radu, visoka tačnost laboratorijskih rezultata, kao i tražena hitnost u izdavanju istih, ističe Klisić.
Ova skromna žena, koja je uvrštena na Stanfordovu listu među 2 odsto najuticajnijih naučnika u svijetu, davala nam je kratke odgovore na pitanja koja se tiču njenog uspjeha u nauci i nagrada.
– Svaka nagrada, pa i ova, svojevrsna je satisfakcija i podstrek za novo pregalaštvo. Nijedan uspjeh nije slučajan. Isto tako, nijedan uspjeh nije plod samo individualnog delanja, već se jedino i u potpunosti može uobličiti kao proizvod timskog rada. Svaka nagrada je uostalom i pohvala, i podstrek mojim saradnicima i kolegama, kazala je Klisić.
Na pitanje da li država u dovoljnoj mjeri ulaže u nauku, odnosno na konkretan način podržava naučnike, Klisić je poručila da je „ulaganje u nauku i naučne projekte posebna priča“.
– Za dobre stvari nijedno davanje nije suvišno. Naša država treba da prepozna i da trasira put projektima koji su za opšte dobro i koji će kao takvi, ako bude sluha, biti prepoznati i prihvaćeni od strane šire naučne zajednice. Samo djelić ulaganja koji je na raspolaganju našim kolegama u zemljama čijem istorijskom i kulturnom krugu pripadamo, doprinio bi visokom pozicioniranju naših naučnika, čime bi i rezultati naših istraživača postali dio evropskih vrijednosti kojima, barem deklarativno, težimo. Još jednom apostrofiram, naša država nedovoljno ulaže u nauku i naučne projekte, istakla je Klisić.
Naglasila je da je rad sa studentima na Medicinskom fakultetu velika odgovornost, a mladim ljudima poručuje da vjeruju u sebe.
– Kao docent na Medicinskom fakultetu Univerziteta Crne Gore, dio aktivnosti, pored posvećenosti naučnom radu, posvećujem i pedagoškom i obrazovnom radu sa studentima, što predstavlja poseban izazov i radost, jer rad sa mladima je kreativan i inspirativan, često je nadahnuće, ali i velika odgovornost. Poruka mladim ljudima je da vjeruju u sebe. Svaki bogougodan trud, čak i kada nema materijalnu satisfakciju, ipak je na korist i onome ko se trudi, i onome za čije je dobro namijenjen. Zato vjerovati, i u dobroj namjeri davati sebe je nešto najljepše i najkorisnije, jer dobar trag je ujedno i šansa za dobar i siguran put koji utiremo drugima, kazala je Klisić.
U obrazloženju nagrade koja joj je nedavno uručena, između ostalog, istaknuto je da je Klisić tokom 2023. godine rukovodila značajnim bilateralnim nučnoistraživačkim projektima koje naša država sprovodi sa Slovenijom i Austrijom do kraja 2024.
Nova vlast da rešava sistemske probleme u zdravstvu i nauci
Na pitanje da li je zadovoljna situacijom u zdravstvu i gdje ima najviše problema, Klisić je ocijenila da je „problem u zdravstvu sistemski, kao i u nauci“.
– Mišljenja sam da na odgovorim pozicijama treba da bude više ljudi od struke i integriteta, što bi doprinijelo jasnijem sagledavanju nedostataka i prevazilaženju sistemskih problema kroz rješenja koja su nekada tako očigledna i jednostavna. Zato smatram neophodnim da nova izvršna vlast ima senzibiliteta za prevazilaženje nedostataka, u cilju kvalitativnog pomaka u zdravstvu, nauci i prosvjeti, što bi u krajnjem rezultiralo i opštim boljitkom, kazala je Klisić.
Izvor: Dan
