Konstantin VII Porfirogenit (grčki:Κωνσταντίνος Ζ΄ Πορφυρογέννητος) (2. septembar 905 — 9. novembar 959), vizantijski car (913—959) i istoričar. Autor je četiri istorijska djela: Spis o narodima, Spis o ceremonijama, Spis o temama i Život Vasilijev.
Vizantijski car Konstantin VII Porfirogenit je rođen u Carigradu kao jedini sin cara Lava VI Mudrog iz njegovog odnosa sa Zojom Korbonopsinom. Do svoje 10. godine stajao je pod regenstvom patrijarha Nikole Mistika, svoje majke i Romana Lakapina. Vladao je samostalno od 954. godine do svoje smrti 959. godine.
Njegova vladavina je sa političkog aspekta beznačajna, ali zato njegova naučno literarna djelatnost zauzima jedno od najistaknutijih mjesta u vizantijskoj istoriji. Konstantin je imao smisla i ljubavi i za nauku i umjetnost. Car je oko sebe okupio grupu sposobnih i obrazovanih saradnika koji su mu pomagali na spremanju materijala, a sudelovali su i u pisanju, tako da je teško odvojiti šta je pisao sam car a šta saradnici. Karakter djela ovog kruga je kompilatorski ali baš u tome je njihova vrijednost jer donose vijesti starijih izgubljenih izvora.
Konstantinova djela su bogata informacijama. Najznačajnije njegovo djelo je „De administrando imperio“ (O upravljanju carstvom) koje ima didaktički karakter i namijenjeno je carevom sinu, kasnijem caru Romanu II. U tom djelu, Konstantin Porfirogenit daje podatke o zemljama i narodima sa kojima je Vizantija dolazila u dodir, među njima i Slovenima. Djelo je naročito značajno za proučavanje istorije slovenskih naroda, posebno Srba i Hrvata, jer Porfirogenit piše o njihovom dolasku na Balkan u 7. vijeku naše ere.
Djelo mu je nastalo 948 — 952. godine. Još ranije od ovog Konstantinovog djela nastalo je njegovo djelo „De thematibus“ (O temama) koje je napisao oko 934. Taj spis opisuje vizantijske upravne jedinice-teme u Konstantinovo vrijeme, ali djelo se više odnosi na stanje u 5. i 6. vijeku. Treće, ujedno i najopširnije djelo cara-pisca nosi naziv „De ceremonius aulae Bizantinae“ (O ceremonijama vizantijskog dvora). Ono je nastalo posle 952. godine i donosi opis vizantijskih obreda na dvorovima i vizantijskim ceremonijama.
Poslednje istorijsko djelo cara Konstantina Porfirogenita je bila biografija njegovog djeda, Vasilija I Makedonca, jednog od najmoćnijih vizantijskih careva u 9. vijeku.
Priredio: Dragan Leković
