Lordan Zafranović (Maslinica, Šolta, 11.02.1944. -) jugoslovenski i hrvatski filmski režiser i scenarista. Značajna je ličnost jugoslovenskog crnog talasa. Nakon diplome iz književnosti i likovnih umjetnosti na Univerzitetu u Splitu, otišao je u slavnu filmsku školu FAMU u Pragu gdje je studirao režiju, te diplomirao 1981. Bio je dio tzv. “praške škole” jugoslovenskih režisera 1960-ih i 1970-ih. Nakon ranih eksperimentalnih kratkih filmova, krenuo je praviti cjelovečernje filmove. U filmovima je često spajao erotiku i marksističku politiku, a glavni su mu uzori bili Bernardo Bertoluči, Pier Paolo Pasolini i Lukino Viskonti.
Tokom haosa 90-ih, napustio je Hrvatsku i odselio u Prag. Tamo je režirao dokumentarni film Zalazak stoljeća i igrani film Ma je pomsta (1995). 2000-ih se vratio u Hrvatsku.
Dva puta je nagrađen Zlatnom arenom za najbolju režiju: za filmove Pad Italije (1981) i Večernja zvona (1986). Za film Okupacija u 26 slika je nominovan za Zlatnu palmu u Cannesu. Sva ta tri filma tvore njegovu tzv. “ratnu trilogiju”. Ostali filmovi su mu Nedjelja (1969), Kronika jednog zločina (1972), Muke po Mati (1975), Ujed Anđela (1984) i Haloa – praznik kurvi (1988). U pripremi je Zlatni rez 1942.
Osim Zalaska stoljeća režirao je i ove dokumentarce: Krv i pepeo Jasenovca (1983) i Tito: Poslednji svjedoci testamenta (2011).
Za Press priredio: Dragan Leković
