Popis stanovništva 2023. je pružio pouzdanu, potpunu i realnu sliku o populaciji Crne Gore – nema “nevidljivih stranaca” ili “zaboravljenih oko 50.000 ljudi”, kako se neosnovano i netačno određenim analizama pokušava podmetnuti Upravi za statistiku, saopšteno je iz te institucije.
Iz Monstata su istakli da radi javnosti ukazuju na činjenice u vezi sa ovim pitanjem i još jednom analizom kojom se pokušava problematizovati nešto što po njihovoj ocjeni nije sporno i što je jasno, kada cilj nije „isključivo manipulacija“ kao u ovom slučaju.
Zakon o popisu (članovi 3 i 7) je jasan – sva popisana lica nisu nužno i stanovnici Crne Gore. Stanovništvo Crne Gore obuhvata lica sa uobičajenim mjestom boravka u Crnoj Gori, što je međunarodni standard za definisanje stanovnika jedne države.
– Takođe, stranci koji imaju odobren stalni ili privremeni boravak u Crnoj Gori i koji se nalaze u Centralnom registru stanovništva, nisu nužno i stanovnici Crne Gore. Stoga, razlika u broju lica u Centralnom registru stanovnika postoji i kod državljana Crne Gore i kod stranih državljana, ali ne iz razloga što su “zaboravljeni’’ već isključivo usljed primjene metodoloških pravila. Radi se o otklanjanju duplikata, s obzirom da se u bazi nalazilo jedno te isto lice koje je imalo više boravišnih dozvola u različitim periodima, definisanju perioda važenja boravišnih dozvola, te definisanju dužine boravka u Crnoj Gori na osnovu boravišnih dozvola u odnosu na referentni momenat popisa – piše u saopštenju.
Aanalizom ove baze nedvosmisleno je utvrđeno da broj popisanih stranaca odgovara broju stranaca sa dozvolom boravka kada se primjene sva metodološka pravila.
– Autori aktuelnih analiza moraju dobro poznavati razlike između statističke definicije stanovnika i evidencija koje se vode za potrebe sticanja određenih prava, u konkretnom slučaju sticanja prava na boravak u Crnoj Gori – navode iz Monstata.
Naglasili su da broj popisanih stranaca odgovara broju stranaca sa dozvolom boravka uz primjenu metodoloških pravila.
– Ono što je posebno važno – u Crnoj Gori prvi put su upareni podaci popisa 2023. sa podacima u registrima. Za razliku od svih dosadašnjih popisa, Monstat je imao mogućnost provjere podataka prikupljenih popisom kroz uparivanje sa Centralnim registrom stanovništva. U tom smislu, od Ministarstva unutrašnjih poslova Monstatu su isporučeni podaci iz Centralnog registra stanovništva, u okviru kojih je i baza podataka o licima koja su stranci sa odobrenjem za stalni ili privremeni boravak u Crnoj Gori – dodaju.
U prilog ovome navode i informaciju da je MEIS tj. registar obrazovanja takođe korišten u cilju utvrđivanja kontigenta stanovnika, gdje se pratio broj djece stranaca koja pohađaju obrazovne ustanove u Crnoj Gori.
– Takođe, informativna kampanja prije i tokom sprovođenja popisa, u odnosu na strance, posebno je planirana i započeta je sastankom sa predstavnicima stranih ambasada u Crnoj Gori, sa ciljem da i sami informišu/podstaknu građane iz svojih država da učestvuju u popisu.
Uz više načina da se odazove što veći broj stranaca na popis (SMS poruke državljanima iz postojećih evidencija pojedinih ambasada, plakati na stranim jezicima – pozivi na javnim mjestima i dr.), u prilog podsticanju popisivanja stranaca u Crnoj Gori govori i činjenica da su obrasci za popis bili dostupni na 10 jezika, među kojima su ruski, ukrajinski i turski – pojasnili su iz Monstata.
U krajnjem, da nije tako jednostavno preuzeti podatke registara i pretvoriti ih u rezultate zvanične statistike, pokazali su projekti koji su realizovani u Upravi za statistiku od 2015-2020. godine u cilju priprema za registarski popis, sa čime je, ističu, crnogorska javnost više puta upoznata a autorima analize dobro poznato.
– Dakle, ovo nije pitanje pouzdanosti statistike već isključivo neosnovani, a samim tim uzaludni pokušaji da se diskredituje jedna od najuspješnijih akcija Uprave za statistiku u posljednjih 10 godina – zaključili su.
