U Pekingu sjutra i zvanično počinju 24. Zimske olimpijske igre, a na današnji dan 2019. godine u 55. godini života preminuo je Finac Mati Nikenen (Matti Nykänen), jedan od najvećih i najpopularnijih učesnika takmičenja u skijaškim skokovima u istoriji.
Nikenen ie i do danas ostao upisan zlatnim slovima u anale skijaškim skokovima kao jedini koji je u ovom zimskom sportu trijumfovao u svih pet najvažnijih takmičenja.
Naime, Nikenen je jedini u istoriji skijaških skokova bio olimpijski šampion, osvojio Svjetski kup, Novogodišnju turneju “Četiri skakaonice”, Svjetsko prvenstvo u skokovima i Svjetsko prvenstvo u letovima, što najbolje govori o kakvoj se legendi radi kada su u pitanju skijaški skokovi.
Naravno, Nikenen je bio i juniorski svjetski šampion, a čak pet puta je 80-tih godina prošlog vijeka postavljao svjetski rekord u skijaškim letovima.
Nikenena dobro pamte i svi ljubitelji sporta na teritoriji nekadašnje Jugoslavije jer je 80-tih godina tadašnja SFRJ imala nekoliko zaista sjajnih skakača koje su predvodili Bogdan Norčič, a potom i Primož Ulaga i Rajko Lotrič, koji su da finskim asom vodili velike borbe na najvećim svjetskim takmičenjima.
Nikenen je i na ZOI u Sarajevo 1984. godine doputovao kao velika zvijezda i favorit za osvajanje oba olimpijska zlata, na maloj i velikoj skakaonici, pošto je godinu ranije bio ukupni pobjednik Svjetskog kupa i Novogodišnje turneje “Četiri skakaonice”.
Ljubitelji sporta u Jugoslaviji su se nadali da bi na pobjedničko postolje mogao i Primož Ulaga, iako su Nikenen i Jens Vajsflog (Jens Weissflog) iz tadašnjee DR Njemačke, važili za velike favorite na obje skakaonice.
Nikenen je trijumfovao na velikoj skakaonici, a na maloj je osvojion”samo” srebrenu medalju, iza Vajsfloga, ipak četiri godine kasnije Nikenen je dokazao da je neprikosnoven u skijaškim skokovima i ostvario u Kalgariju trostruki trijumf što nikada nikom nije pošlo za rukom – sjajni njemac je osvojio zlatne medalje na obje skakaonice, a trijumfovao je zajedno sa kolegama iz finske reprezentacije i u ekipnom takmičenju, koje je tada prvi put održano na Olimpijskim igrama.
Nažalos Kalgari kao da je bio ispunjenje njegovih snova i nakon Olimpijskih igara u Kanadi sport ga je sve manje zanimao, što zbog povreda, što zbog opijanja, pa je u narednoj sezoni 1988/1989. slavio samo dva puta, u Sapporou 17. decembra 1988. i na novogodišnjoj turneji u Grmišu (Garmisch-Partenkirchenu) 1. januara 1989. godine.
Ispostavilo se da mu je pobjeda u Garmišu bila i posljednja u karijeri na takmičenjima za Svjetski kup, a tada je bio rekorder sa 37. tirjumfa u takmičenjima za Kristalni globus.
I dok je tokom takmičenja fenomenalni Finac bio hladan kao špricer, u privatnom životu je bio sušta suprotnost. Čak i tokom, a pogotovo nakon završetka karijere, napravio je mnoštvo incidenata o kojima bi trebala posebna poglavlja ispisati kada su legende zimskih sportova u pitanju…
Tučnjave, razbijanje prozora golim rukama, hapšenja, intervjui u potpuno pijanom stanju… čak je nekoliko puta otjeran sa takmičenja zbog alkoholizma poput Novogodišnje turneje “Četiri skakaonice” 1987. godine.
Ipak, najtamniji trenuci njegovog života desili su se 2004. i 2009. godine kada je nožem izbo prijatelja, a potom i suprugu Mervi. Šest puta se ženio (dva puta sa Mervi koja je tačno 15 puta zatražila razvod braka zbog zlostavljanja), a u trećem braku koji je trajao od 1996. do 1998. godine je uzeo ženino prezime Paanala.
Početkom devedestih godina je bankrotirao, a pokušao se snaći na sve moguće načine – čak je radio i na hotlineu i kao striper u kazinu.
