Važno da se izborna reforma sprovede do kraja 2025. godine, navedeno je u nedavnom sporazumu premijera i opozicije koji je podržala Evropska unija (EU).
Na sastanku održanom u prostorijama Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori, koji je organizovao ambasador Johan Satler, predsjednik Pokreta Evropa sad (PES) Milojko Spajić i predstavnici opozicije Danijel Živković (DPS), Damir Šehović (Evropski savez) i Adrijan Vuksanović (HGI) potpisali su sporazum kojim su se saglasili da podnesu zahtjev za mišljenje Venecijanskoj komisiji (VK) najkasnije sedam dana nakon sporazuma, u vezi sa procedurom konstatovanja prestanka mandata sutkinji Ustavnog suda Dragani Đuranović.
Iz Delegacije Evropske unije (EU) u Crnoj Gori saopštili su da će tekst zahtjeva Venecijanskoj komisiji pripremiti po jedan predstavnik vlasti i opozicije, nakon konsultacija.
“Dogovoreni zahtjev će Venecijanskoj komisiji uputiti Predsjednik Vlade Cme Gore. Strane se saglašavaju da preduzmu sve neophodne korake ka punoj primjeni mišljenja Venecijanske komisije u najkraćem roku, a najkasnije 15 dana nakon njegovog dostavljanja. Do dostavljanja mišljenja Venecijanske komisije, obustaviće se dalja procedura izbora jednog sudije Ustavnog suda po konkursu koji je Ustavni odbor Skupštine Crne Gore objavio 23. 12. 2024. godine”, stoji u saopštenju Delegacije.
Nakon potpisivanja ovog sporazuma, kako se navodi, strane se obavezuju na normalizaciju političke situacije i ponovno uspostavljanje funkcionalnosti Skupštine.
“Strane se obavezuju da podrže EU reforme i zakonodavne inicijative pripremljene u konsultaciji sa institucijama EU, s ciljem završetka pregovora o pristupanju EU do kraja 2026. godine. Strane se takođe obavezuju da nastave rad parlamentarnog Odbora za sveobuhvatnu izbornu reformu, s ciljem završetka procesa izborne reforme najkasnije do kraja 2025. godine”, saopšteno je, između ostalog, iz Delegacije EU.
Iz ključne stranke vlasti, Pokreta Evropa sad, ranije su saopštili da će nesprovođenje izborne reforme kočiti naš put ka EU. Poslanik te partije, Vasilije Čarapić, u januaru ove godine je kazao da će tražiti drugi model funkcionisanja Odbora za sveobuhvatnu izbornu reformu, koji će omogućiti sprovođenje reformi, ukoliko opozicija ne bude prestala da bojkotuje njegov rad.
„Mi ćemo definitivno tražiti pragmatičnost. Ukoliko opozicija ne želi da sa vrati u Odbor, pregovaraćemo da se promijeni koncept samog Odbora“, kazao je tada Čarapić, navodeći da je važno čuti i mišljenje Evropske unije (EU) u vezi sa tim.
On je tada rekao da je siguran da će EU tražiti od opozicije da se vrati u Odbor.
„A ukoliko se oni i na taj poziv ogluše, onda imamo, prema mom mišljenju, čist put da ispregovaramo drugačiji model, koji će zasigurno reformisati izborno zakonodavstvo“, naveo je ranije Čarapić.
On je tada rekao da je, ipak, uvjeren da će krupne reforme biti sprovedene u ovoj godini, navodeći da se one, prije svega, odnose na mehanizam kojim će se lokalni izbori održavati u jednom danu.
„Nesporno je da treba da imamo lokalne izbore u jednom danu, jer trenutna situacija pokazuje da svaka dva mjeseca imamo neke izbore, da to troši ogromne resurse, zamara građane, pothranjuje političku krizu koja može da se prenese i na državni nivo i da državnu administraciju u cijelosti parališe i koče reforme“, naveo je Čarapić.
Ministar javne uprave Maraš Dukaj istakao je na nedavnoj konferenciji koju je organizovao Centar za monitoring i istraživanje (CeMI) da Ministarstvo javne uprave, kao resorno ministarstvo za sistem lokalne samouprave, s posebnom pažnjom prati i izbore na lokalnom nivou.
“Analizom postojećeg sistema uočili smo da lokalni izbori nose mnogo izazova, što potvrđuju i konkretni slučajevi u opštinama Šavnik i Kotor. Oko toga smo više puta i skrenuli pažnju, i ako ne budemo brzo reagovali kao sistem, ponoviće se ovi slučajevi i u drugim opštinama“, kazao je Dukaj
On je istakao da je činjenica da imamo nedovoljno precizne zakonske procedure, neprimjeren izbor predsjednika opštine, učestalost lokalnih izbora – kako redovnih, tako i vanrednih, a opštinski izborni organi nijesu regulisani na odgovarajući način i dodao da sve navedeno, kao i pitanja zaštite i bezbjednosti biračkih mjesta ukazuje na potrebu za hitnim i sistemskim rješenjima.
“Naš stav je jasan – lokalne samouprave zahtijevaju izborni sistem zasnovan na otvorenim listama, neposrednom izboru predsjednika opštine i održavanju svih lokalnih izbora u jednom danu. Uputili smo, još u maju prošle godine, vrlo konkretne inicijative Skupštini Crne Gore, za koje očekujemo da budu dio izborne reforme. Smatramo da ključne reforme moraju da krenu sa lokalnog nivoa, jer je to najbliža vlast građanima. Pored toga, Crna Gora nije u Podgorici, niti je Crna Gora samo centralna vlast – nema Crne Gore bez zbirnog i uređenog okvira koji počinje od lokalnog i opštinskog nivoa“, kazao je Dukaj.
On je poručio da će Ministarstvo javne uprave, u saradnji sa NVO sektorom i stručnom i akademskom zajednicom, aktivno doprinijeti procesu reforme izbornog sistema na lokalnom nivou, dajući konkretne i opravdane predloge, veoma brzo.
“Samo stabilan i pravedan izborni sistem može biti temelj snažnih demokratskih institucija, što je cilj kojem svi težimo“, zaključio je Dukaj.
Izvor: RTCG
