VASKRSENJE ISUSA HRISTA/ – MANASTR VISOKI DEČANI
Pravoslavni hrišćani slave Vaskrsenje Isusa Hrista, praznik koji simbolizuje pobjedu života nad smrću. U svim pravoslavnim hramovima služe se vaskršnje liturgije.
Mitropolit crnogorsko-primorski Joanikije služiće Svetu arhijerejsku liturgiju u Sabornom hramu Hristovog vaskrsenja u Podgorici, sa početkom u 8 časova.
Nakon Liturgije u Podgorici, mitropolit Joanikije će prisustvovati Vaskršnjem saboru u Virpazaru, gdje će u 13 časova blagosiljati i osveštati vaskršnja jaja.
„Ovo je dan koji stvori Gospod, radujmo se i veselimo se u njemu“
Vaskrs – hrišćanska Pasha (grč: Χριστιανικό Πάσχα) – najveći hrišćanski praznik, dan koji Crkva slavi kao centralni događaj Hristove pobjede nad smrću. Vaskrsenje Gospoda Isusa Hrista je temelj hrišćanstva: „A ako Hristos nije ustao, onda je prazna propovijed naša, prazna je i vjera naša“ (1 Kor 15,14), tj. sva vjera i propovijed Hristovih učenika, a kasnije i svakog hrišćanina, niče iz tog najvažnijeg Hristovog dijela. Na istini da je Hristos Vaskrsao zasniva se i nada hrišćana u sopstveno vaskrsenje: „jer kao što u Adamu svi umiru, tako će i u Hristu svi oživeti“ (1 Kor 15,22).
Dakle, Vaskrs je vrhunac hrišćanske crkvene godine, praznik nad praznicima, jer na taj veliki dan ispunilo se očekivanje i želja svih pravednika i proroka od Adama do Svetog Jovana Krstitelja. Vaskrs se zove i Pasha, po ugledu na starozavjetni praznik koji su Jevreji svetkovali u proljeće, u spomen čudesnog oslobođenja iz egipatskog ropstva. U tom smislu, Vaskrs je hrišćanska Pasha koja označava prelazak sa Hristom iz smrti u život, sa zemlje u vječni nebeski život.
Pošto je Hristovo Vaskrsenje bilo u nedjelju, toga dana će se hrišćani sjećati i slaviti svoje oslobođenje od grijeha i smrti. Toga dana je novozavjetni praznik Vaskrs, a na taj dan Crkva pjeva: „Ovo je dan koji stvori Gospod, radujmo se i veselimo se u njemu.“
Vaskrs je pokretan praznik. Cijela nedjelja po Vaskrsu naziva se Svijetla nedjelja, a crkvene pjesme koje se tada pjevaju, pune su radosti i veselja, pjevaju se čak i u tužnim prilikama, na pogrebu, ako bi se desio te nedjelje.
Kako je u prva tri vijeka hrišćanstva dolazilo do nesuglasica oko datuma slavljenja Vaskrsa (razlika između sinoptičara i Jevanđeliste Jovana u pogledu datuma Hristove smrti), Crkva je na Prvom vaseljenskom saboru u Nikeji (325), donijela opštevažeću odluku ο datumu praznovanja Vaskrsa: Vaskrs se slavi prve nedjelje posle prvog punog mjeseca koji dođe posle proljećne ravnodnevice, i posle jevrejske Pashe. Iako je odluka ο praznovanju Vaskrsa donijeta 325. godine, tek je 526. godine uspostavljena ravnoteža između Istoka i Zapada u pogledu datuma praznovanja Vaskrsa.
Kod hrišćana je običaj da se za Vaskrs spremaju obojena i šarena jaja, na kojima se crtaju hrišćanska obilježja i ispisuje pozdrav: „Hristos Vaskrse!“ Po predanju, ovaj običaj potiče iz vremena Hristovog Vaskrsenja i Vaznesenja. Naime, sledbenica Isusa Hrista Marija Magdalena došla je, posle Hristovog Vaznesenja, u Rim radi propovijedanja Jevanđelja. I kada je izašla pred cara Tiberija, pozdravila ga je riječima: „Hristos Vaskrse!“ i pružila mu na dar ofarbano jaje, a po ugledu na nju, hrišćani su produžili praksu bojenja i šaranja jaja.
Vaskršnjim jajetom želi se predstaviti očiglednost Vaskrsenja i kako iz mrtvila postaje život. Jer, jaje je samo po sebi mrtva stvar, ali pod uticajem toplote, kad se stavi pod kokoš, razvije se u njemu život i izleže se živo pile, koje svojom snagom razvali svoj grob – ljusku, i izađe na svijet – kao što je i Isus Hristos oživio i iz groba ustao. Crvena boja je boja radosti, zbog tog radosnog događaja, i simbolizuje Božansku prirodu Hristovu; to je boja Božanske ljubavi-
HRISTOS VASKRSE – VAISTINU HRISTOS VASKRSE!
(Mitropolija crnogorsko-primorska)
