Prvi vaseljenski sabor je bio održan u Nikeji 25.08. 325. godine u vrijeme Sv. cara Konstantina Velikog. Ovaj Sabor je bio sazvan zbog učenja Arija, sveštenika iz Aleksandrije.
On je, naime, rasprostirao učenje, kako Hristos nije vječni Sin Božji, ravan po bitnosti Bogu Ocu. Na ovom Saboru učestvovalo je 318 svetih otaca. Sabor je osudio učenje Arijevo i Arija predao anatemi, pošto nije htio da se pokaje. Još je Sabor konačno utvrdio Nikejski simbol vjere, koji je docnije dopunjen na Drugom vaseljenskom saboru kao Nikejsko-carigradski simbol vjere.
Na Prvom vaseljenskom saboru bili su mnogi znameniti svetitelji: Sv. Nikolaj Mirlikijski, Sv. Spiridon, Sv. Atanasije, Sv. Ahilije, Pafnutije Ispovjednik, Sv. Jakov Nisivijski, Makarije Jerusalimski, Aleksandar Aleksandrijski, Evstatije Antiohijski, Jevsevije Kesarijski, Mitrofan Carigradski, Jovan Persijski, Aristak Jermenski, i drugi mnogi sa Istoka. Sa Zapada, pak, prisustvovali su: Osija Kordovski, Teofil Gotski, Sesilijan Kartagenski, i drugi.
Osim Simbola vjere Sabor je utvrdio i vrijeme praznovanja Vaskrsa i propisao je 20 raznih kanona.
Spomen i pohvala svetim ocima Prvog vaseljenskog sabora vrši se u nedjelju pred Duhove, ili u VII nedjelju po Vaskrsu.
Priredio: Dragan Leković