Prema najnovijim podacima, dostavljenim našem portalu iz Ministarstva zdravlja, u Crnoj Gori zaključno sa 2. avgustom 2023. prvu dozu MMR vakcine primilo je 67,1 odsto djece predškolskog uzrasta.
Iz tog resora pojasnili su nam da su u pitanju djeca rođena od 1. januara 2017. do 31. decembra 2021. godine, te da je u navedenoj uzrasnoj grupi prvom dozom vakcinisano 25.309 djece, dok je nevakcinisanih 12.306.
“Po godištima situacija je sljedeća: obuhvat za djecu rođenu 2021. godine je 37,2 odsto; za rođene 2020. godine je 60,7 odsto; za rođene 2019. godine je 71,9 odsto; za rođene 2018. godine 78,1 odsto; za rođene 2017. godine 84,9 odsto”, naveli su iz Ministarstva zdravlja.
Dodaju da je se najmanji obuhvati prvom dozom MMR vakcine među djecom predškolskog uzrasta registruju se u opštinama: Budva (51%), Bar (54,2%), Danilovgrad (58%), Tivat (61%), Ulcinj (61,2%) i Nikšić (61,6%).
S druge strane, prema podacima koje smo dobili iz Ministarstva, najveći obuhvati u navedenoj uzrasnoj grupi registruju u opštinama: Mojkovac (91,1%), Andrijevica (90,1%), Gusinje (89,6%), Rožaje (88,4%), Žabljak (86,6%) i Plav (86,1%).
“Obuhvati u svim navedenim godištima su značajno veći ove u odnosu na prethodnu godinu, ali je potreban napor da se obuhvati dodatno povećaju do željenog nivoa. Treba napomenuti da djeca rođena 2022. dospijevaju na vakcinaciju od početka ove godine, te da je veoma važno da se imunizuju što prije nakon prvog rođendana”, dodaju za Dnevno iz Ministarstva zdravlja.
Naime, iz resora kojim rukovodi ministar u tehničkom mandatu Dragoslav Šćekić, prije nekoliko dana ukazali su na nizak procenat obuhvata djece MMR vakcinacijom, te upozorili da je Crna Gora kao turistička destinacija izložena povećanom riziku.
“Epidemija izvjesna ako se djeca na vrijeme ne zaštite”
Oni su nedavno pokrenuli i Call centar putem kojeg izabrani ljekari pozivaju roditelje i informišu ih o imunizaciji MMR vakcinom.
“Više puta su se ispred zdravstvenog sistema čule poruke da moramo povećati obuhvate imunizacijom kako bi bili bezbjedni od pojave velikih epidemija. Ukoliko se desi velika epidemija malih boginja, osim djece uzrasta do pet godina, obolijevaće i svi ostali koji nemaju stečeni imunitet na morbile. Često se desi da učestalost obolijevanja kod djece ispod pet godina i određenih uzrasnih grupa kod starijih od 30 bude slična, ali zbog težih posljedica bolesti kod najmlađih i najmanjeg obuhvata vakcinacijom među tom uzrasnom grupom u našoj zemlji, njihova zaštita je crnogorskom zdravstvenom sistemu sada prioritet”, kažu iz MZD za naš portal i dodaju:
“Upravo zbog toga je Ministarstvo zdravlja, uz stručnu podršku Instituta za javno zdravlje, a finansijsku podršku UNICEF-a i Evropske unije, pokrenulo projekat sa ciljem da se sva djeca u Crnoj Gori zaštite od ovih opasnih bolesti i da se spriječi epidemija, koja je u ovom slučaju veoma izvjesna ukoliko se sva djeca na vrijeme ne zaštite. Osim ovog projekta, zdravstveni sistem je sprovodio i edukacije zdravstvenih radnika, slanje SMS poruka roditeljima kao poziv za vakcinaciju, kao i kontinuirano praćenje stanja na terenu.”
Osim pružanja informacija o rizicima koje nosi izostanak vakcinacije i opasnostima od bolesti, ljekari prezentuju i benefite imunizaicje, te na jedan stručan ali razumljiv način odgovaraju na pitanja i nedoumice roditelja.
“Putem Call centra roditelji su, takođe, u mogućnosti i da zakažu termin vakcinacije za svoje dijete i tokom vikenda. Ljekari koji rade u Call centru izvještavaju nas da, ipak, roditeljima znači kada ih pozove ljekar, podsjeti na vakcinalni status, sasluša i odgovori na njihova pitanja i nedoumice koje do sada nije imalo priliku da postavi ljekarima. Provjerene, dokazane činjenice i informacije koje dobiju od ljekara pomažu roditeljima da otklone eventualne nedoumice i strah, i da donesu odluku da zakažu vakcinaciju za svoje dijete. Ipak, očekujemo da će rezultati biti još bolji u narednom periodu i da će sve više roditelja vakcinaciju doživjeti kao čin roditeljske ljubavi i odgovornosti. Svi mi, roditelji, odgovorni smo za budućnost svoje djece”, dodaju za Dnevo iz Ministarstva zdravlja.
Ljekari kontaktirali skoro 6.000 roditelja
Do sada je, kako su nam kazali, putem Call centra pozvano 5.700 roditelja predškolske djece iz cijele Crne Gore.
“Ovo je, ipak, samo prvi inicjalni poziv prema roditeljima preko Call centra, pozivanje se nastavlja i biće intenzivirano od kraja avgusta. Među onima koji su prilikom razgovora sa ljekarom Call centra se odlučili ili zakazali vakcinaciju vakcinisano je 20 odsto djece. Iako tek očekujemo pozitivne efekte Call centra, ni ovim rezultatima nijesmo nezadovoljni jer svaki korak naprijed i svako dijete koje je zaštićeno vakcinom od ovih opasnih bolesti je uspjeh”, dodaju iz MZD.
Neinformisanost, dezinformacije neki od razoga niskog obuhvata MMR-om
Iz tog resora pojašnjavaju da su neki od razloga niskog obuhvata MMR-om, strah roditelja od MMR vakcine usljed nedovoljne informisanosti, kao i dezinfromacije da ta vakcina može uticati na nastanak razvojnih poremećaja kod djece.
“To su samo neki od razloga koji su doveli prvo do odlaganja vakcinacije tj. da značajan dio roditelja ne vakciniše djecu pravovremeno – a to je što prije nakon prvog rođendana, već se vakcinacija sprovodi kasnije što je vrlo nepovoljna praksa koja je dovela i dovodi do kumuliranja većeg broja djece koja nisu primila nijednu dozu MMR vakcine. Takođe, primjećuje se da polako raste i broj djece koja započinju osnovno obrazovanje, a koja nisu kompletno vakcinisana (primila dvije doze MMR vakcine), kao što raste i broj onih koji su u osnovnoj školi a da nisu primili nijednu dozu MMR vakcine”, kažu iz Ministarstva za naš portal.
“Polemike i teorije zavjere postigle da MMR vakcina bude godinama iznova provjeravana”
Ističu da vakcina protiv morbila, zauški i rubele štiti od veoma zaraznih i ponekad smrtonosnih oboljenja, te da su polemike i teorije zavjere postigle da MMR vakcina bude godinama iznova provjeravana.
“Dokazano je da je bezbjedna i djelotvorna. Ne izaziva nikakve razvojne poremećaje. Tokom višedecenijskog praćenja upotrebe ove vakcine i nakon stotina miliona doza datih djeci širom svijeta jasno su utvrđene njene osobine. Korist primjene vakcine višestruko prevazilazi sve njene moguće neželjene reakcije”, navode iz tog resora i dodaju da se čak i neželjene reakcije javljaju rijetko i samo kod pojedinih osoba.
“Gotovo sva neželjena dejstva kratkog su trajanja i prolaze sama od sebe te najčešće ne zahtijevaju intenzivno praćenje od strane medicinskog osoblja. Rizik od razvoja ozbiljnih komplikacija nakon infekcije virusom morbila je nekoliko desetina puta veći nego nakon primanja vakcine. Danas sve zemlje svijeta sprovode sistemsku imunizaciju protiv malih boginja u cilju zaštite kako pojedinaca tako i populacije”, zaključuju za Dnevno iz MZD.