Robert Downey mlađi (eng. Robert Downey Jr., rođen 4. aprila 1965. u New Yorku) američki je glumac i muzičar. Sin je Roberta Downeya, nezavisnog reditelja i glumca.
Biografija
Rana mladost
Robert John Downey mlađi je rođen u njujorškoj četvrti Greenwich Village, kao drugo dijete Roberta Downeya i njegove supruge Elsie. Downey mlađi ima dvije godine stariju sestru, Allyson Downey, spisateljicu i glumicu. Prvu je filmsku ulogu imao u očevom filmu sa samo pet godina. Nakon što su se roditelji rastali, Robert je nastavio živjeti s ocem u Kaliforniji. Kao dijete je mnogo putovao zbog očevog posla, pa je živio i u Londonu, Parizu, New Yorku i drugim gradovima. Kao i mnogi drugi dječji glumci, učio je glumu na ljetnom kampu Stagedoor Manor u New Yorku. Sa sedamnaest godina napustio je školu u Santa Monici i preselio u New York sa željom da bude glumac. Na putu do tog cilja Robert je radio u restoranu, prodavaonici cipela i kao “živa skulptura” u jednom noćnom klubu.
Početak karijere
Javnost je Downeya mlađeg prvi put zapazila 1985. godine, kada je nastupio u poznatom “Saturday Night Live” showu, gdje se dokazao kao vrstan komičar i imitator. Kada se 1987. preselio u Hollywood, počeo je dobijati sve više uloga, uglavnom u tinejdžerskim filmovima i komedijama. Na snimanju filma Air America (1990.) sprijateljio se s Melom Gibsonom.
Chaplin
Svojom ulogom Charlieja Chaplina u biografskom Chaplinu (1992.) Downey mlađi je skrenuo pažnju svjetske javnosti. Reditelj Richard Attenborough je bio oduševljen mladim glumcem, kao i filmski kritičari. Downey mlađi je za ovu ulogu nominovan za Oscara za najboljeg glavnog glumca, u društvu takvih veličina kao što su Denzel Washington, Clint Eastwood i Al Pacino (koji je i osvojio nagradu za ulogu u filmu Miris žene).
Karijera u devedesetima
1994. Robert Downey mlađi je nastupio uz Marisu Tomei u romantičnoj hit-komediji Only You. Godinu prije je bio jedan od brojnih poznatih glumaca u omnibusu Roberta Altmana Kratki rezovi. Slijedile su uloge u filmovima Rođene ubice Olivera Stonea, Zlatni momci Curtisa Hansona i dr.
Ally McBeal
2000. Downey mlađi je za ulogu u hit TV seriji Ally McBeal dobio Zlatni globus za najboljeg TV glumca u sporednoj ulozi, kao i nominaciju za Emmy. No, priča je neslavno završila, jer je producent serije David E. Kelley Robertu uručio otkaz, nakon što je ovaj uhapšen zbog vožnje pod uticajem opojnih droga.
Povratak
Nakon tri godine pauze, Downeyju mlađem je šansu pružio njegov prijatelj Mel Gibson, u filmu Raspjevani detektiv. Te iste, 2003. godine, Robert se pojavio u psihološkom trileru Gotika, uz Halle Berry. 2005. nastupio je uz Keanua Reevesa u SF Replikatoru (A Scanner Darkly) i uz Georgea Clooneya u političkom Laku noć, i srećno.
Downey mlađi je 2008. dobio glavnu ulogu u filmu Iron Man, napravljenom prema istoimenom “Marvelovom” stripu. Igrao je naslovnu ulogu i u filmu Sherlock Holmes, za koju je dobio Zlatni globus, 2009. godine.
Priredio: Dragan Leković
