Simon Jose Antonio de la Santissima Trinidad Bolivar y Palacios (24.07.1783. – 17.12.1830.), južnoamerički vojskovođa, državnik i revolucionar.
Bolivar je rođen u Venecueli, u španskoj aristokratskoj familiji. Nakon Napoloenove invazije Španije Bolivar se priključio lokalnim huntama koje su to nastojale iskoristiti da proglase nezavisnost od matice zemlje. 1813. godine dobio je komandu u Tunhi u Novoj Granadi (današnja Kolumbija), pod upravom Kongresa Ujedinjenih provincija Nove Granade, nastalog od vojne hunte osnovane 1810.
Ovo je bio početak Zadivljujuće kampanje. Bolivar je došao u Meridu 24. maja i tu je proglašen Oslobodiocem. Ovaj događaj pratili su zauzimanje Truhilja 9. juna. Šest dana kasnije, 15. juna, Bolivar je izdiktirao svoj čuveni dekret o ratu do smrti. Karakas je ponovo zauzet 6. avgusta 1813. i Bolivar je potvrđen kao oslobodilac, proglasivši obnavljanje venecuelanske republike. Zbog pobune Hozea Tomasa Bovesa 1814. i pada republike, vratio se u Novu Granadu, gdje je komandovao vojskom Ujedinjenih provincija i ušao u Bogotu 1814. preotevši grad od izdvojenih republikanskih snaga Kundinamarke. Namjeravao je da maršira na Kartahenu i zatraži pomoć od lokalnih snaga da zauzme rojalističku Santa Martu. 1815. godine, posle serije političkih i vojnih nesuglasica sa vladom Kartahene, Bolivar je pobjegao na Jamajku, gdje mu je uskraćena podrška i pokušano njegovo ubistvo, posle čega je pobjegao na Haiti, koji mu je garantovao zaštitu. Sprijateljio se sa Aleksandrom Petionom, vođom novostvorene države i zatražio pomoć od njega.
1816. godine Bolivar se iskrcao u Venecuelu sa haićanskim vojnicima i važnom materijalnom pomoću (pod uslovom da ukine ropstvo) i zauzeo je grad Angosturu (danas Sijudad Bolivar). U to vrijeme Venecuela je bila kapetanija Španije, pa je Bolivar odlučio da se prvo bori za nezavisnost Nove Granade (koja je bila vicekraljevstvo), namjeravajući da kasnije učvrsti nezavisnost Venecuele i drugih politički manje značajnih španskih teritorija.
Kampanja za nezavisnost Nove Granade je bila ojačana pobjedom u bici kod Bojača 1819. Iz tek osigurane baze, Bolivar je pokrenuo kampanje za nezavisnost Venecuele i Ekvadora, a one su okončane pobjedama u bici kod Karaboba 1821. i bici kod Pinčinče 1822. Na dan 7. septembra 1821. stvorena je Velika Kolumbija (država koja je pokrivala veće djelove današnje Kolumbije, Paname, Ekvadora, sjevernog Perua i sjeverozapadnog Brazila) sa Bolivarom na mjestu predsjednika i Franciskom de Paulom Santanderom kao potpredsjednikom.
Bolivar je 26. i 27. jula održao konferenciju u Gvajakilu sa argentinskim generalom Hozeom de San Martinom, koji je dobio titulu zaštitnika peruanske slobode, nakon što je u avgustu 1821. djelimično oslobodio Peru od španske vlasti. Peruanski kongres ga je 10. februara 1824. imenovao za diktatora Perua, što je omogućilo Bolivaru da kompletno reorganizuje političku i vojnu administraciju. Uz pomoć Antonija Hozea de Sukrea, Bolivar je odlučno porazio špansku konjicu u bici kod Žunina 6. avgusta 1824. Sukre je uništio brojčano nadmoćnije ostatke španske vojske u bici kod Ajakuča 9. decembra 1824.
6. avgusta 1825. na kongresu Gornjeg Perua, stvorena je Republika Bolivija. Bolivar je tako postao jedan od rijetkih ljudi po kome je nazvana jedna država.
Bolivarov vojnički talent se nije reflektovao na politiku. Njegova nastojanja da novooslobođene države ujedini u latinoameričku federaciju nalik na SAD nisu uspjela, sam Bolivar je bio metom atentata, a njegova vlast je bila ugrožena serijom ustanaka. 27.04.1830. Bolivar je podnio ostavku na sve svoje dužnosti i ubrzo nakon toga umro od tuberkuloze.
Venecuela je 1999. promijenila naziv države (u njegovu čast) u Bolivarska Republika Venecuela.
Priredio: Dragan Leković
