Stepan Timfejevič Razin ili Stenjka Razin (rus. Степан (Стенька) Тимофеевич Разин; 1630 — 16. juna 1671. u Moskvi), ataman donskih kozaka. Bio je vođa ustanka protiv Ruskog carstva.
Stenjka Razin je sa svojim ljudima od 1667. do 1669. bio pirat na Kaspijskom moru, boreći se protiv Persijanaca i pljačkajući njihove gradove. 1670. krenuo je uz tok rijeke Volge. Jezgro njegove vojske činili su kozaci, a njima su se brzo pridružili seljaci, starovjerci i etničke i religijske manjine. Razinove jedinice su zauzele i brutalno opljačkale više gradova, među njima Astrahan i Samaru, tako da su ustanici nakratko kontrolisali velika područja južne Rusije. U svojim proklamacijama Razin je tvrdio da mu je cilj da iskorijeni bojare i druge moćnike, i da uspostavi kozačku republiku oko Volge zasnovanu na apsolutnoj jednakosti. Veliki poraz je doživio pri opsadi tvrđave Simbirsk. Kada su mobilisani plemići cara Alekseja, oni su brzo suzbili ustanak, a Razinova vojska se raspala. Dana 14. aprila/24. aprila zarobili su ga kozaci iz njegove pratnje. Kasnije je pogubljen u Moskvi odsijecanjem udova i glave.
Razinov ustanak bio je jedan od mnogobrojnih ustanaka druge polovine 17. vijeka koji su izbili kao posljedica pojačane eksploatacije kmetova pod carem Aleksejem, što je prouzrokovalo masovnu pojavu odbjeglih seljaka. Njegovi početni vojni uspjesi su bili vezani za okupljanje religijskih frakcija koje nisu pripadale zvaničnoj Pravoslavnoj crkvi.
Stenjka Razin je opjevan u brojnim ruskim narodnim pjesmama. Kompozitor Aleksandar Glazunov je kao dvadesetogodišnjak napisao simfonijsku poemu Stenjka Razin, opus 13. Dmitrij Šostakovič je 1964. napisao kantatu „Pogubljenje Stenjke Razina“ za solo bariton, orkestar i mešoviti hor.
Priredio: Dragan Leković
