U toku 2024. godine struja je nestajala skoro 24 hiljade puta, odnosno 65 puta dnevno, pokazuju podaci Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS) i Crnogorskog elektroprenosnog sistema (CGES).
Podaci, objavljeni u izvještaju o stanju u energetskom sektoru, koji je pripremila Regulatorna agencija za energetiku (REGAGEN), pokazuju da je CGES evidentirao 198 prekida u napajanju u prenosnoj mreži, dok je CEDIS evidentirao 23.706 prekida u distributivnoj mreži, što je ukupno 23.904 prekida u prenosnoj i distributivnoj mreži za godinu.
Od 23.706 evidentiranih prekida u distributivnoj mreži, 3.734 prekida su bila planirana a 19.972 neplanirana.
– Od ukupnog broja prekida, CEDIS je bio uzrok 18.508 prekida, dok su, prema navodima CEDIS-a, 4.434 prekida uzrokovana višom silom. Broj prekida čiji je uzrok CGES i prekida koji su nastali tuđim djelovanjem je mnogo manji, 211 i 553, respektivno. Od ukupno 19.972 neplanirana prekida u 2024. godini, bilo je 225 (1,13 odsto) neplaniranih prekida u napajanju u distributivnom sistemu koja su trajala duže od 24 sata, odnosno 36 sati u slučaju prekida u ruralnom području ili prekida koji je izazavan kvarom na kablovskom vodu, a čiji je uzrok bio CEDIS. Od ukupno 3.575 slučajeva prijave o neispravnosti funkcionisanja mjernog uređaja, bilo je 1.821 (50,94 odsto) slučaj u kojem CEDIS nije u roku od pet dana nakon prijema zahtjeva kupca odgovorio na navedenu prijavu. Od ukupno 340 slučajeva prigovora o naponu, bilo je 252 (74,12 odsto) slučaja u kojim CEDIS nije u roku od 30 dana nakon prijema obavještenja odgovorio na prigovor o naponu – precizirano je u izvještaju koji je dostavljen Skupštini Crne Gore.
Ipak, kada je riječ o opštim indikatorima kvaliteta, na osnovu evidencije prekida koju je dostavio CEDIS, može se zaključiti da je u 2024. godini došlo do znatnog smanjenja vrijednosti ovih indikatora, odnosno poboljšanja kvaliteta isporuke električne energije iz distributivnog sistema.
– Indikator SAIDI iznosio je 1.543,93 minuta (25,73 sata), što je za 35 odsto manje u odnosu na 2023. godinu, dok je indikator SAIFI iznosio 20,96, što je za 20,79 odsto manje od vrijednosti ovog indikatora u 2023. godini. Navedeni podaci ukazuju na to da je došlo do velikog smanjenja prosječnog trajanja prekida po kupcu, dok je njihova učestalost takođe smanjena – piše u izvještaju.
Kada je u pitanju prenosni sistem, CGES je evidentirao 198 prekida, od kojih 117 neplaniranih i 81 planirani prekid.
– Od 117 evidentiranih neplaniranih prekida, 41 prekid je u vezi sa planiranim prekidom koji nije započet ili okončan u najavljenom vremenskom periodu. U skladu sa dostavljenim podacima, CGES je bio uzrok 122 prekida isporuke, dok su 73 prekida bila izazvana višom silom, a tri tuđim djelovanjem. Ukupno trajanje prekida na nivou prenosnog sistema električne energije je u 2024. godini bilo 71.415 minuta, od čega su planirani prekidi trajali 61.621 minut, a neplanirani 9.794 minuta. Iako je prethodnu godinu, dakle, obilježilo dugo trajanje prekida, ipak se može konstatovati da je došlo do smanjenja u odnosu na 2023. godinu za 7,49 odsto. Dugo trajanje planiranih prekida je dominantno izazvano izvođenjem radova na izgradnji i/ili rekonstrukciji prenosnog sistema. Međutim, zahvaljujući koordinaciji sa CEDIS-om, krajni kupci priključeni na distributivni sistem nijesu u tom periodu bili bez napajanja jer je rezervno napajanje obezbjeđivano iz distributivnog sistema – piše u izvještaju.
Prekidi evidentirani u prenosnom sistemu od 71.415 minuta, iznose približno 1.200 sati, odnosno skoro 50 dana.
Nestanak struje, koji su svi zapamtili u Crnoj Gori, a i u regionu, desio se 21. juna kada su bez struje bili građani Crne Gore, Albanije, Hrvatske i Bosne i Hercegovine.
TS Žabljak bila najviše bez napajanja
Iz CGES-a su naveli, da su najduže bez napajanja bila konzumna područja TS 110/35 kV „Žabljak“, TS 110/35 kV „Ulcinj“, TS 110/35 kV „Vilusi“, TS 110/35 kV „Kotor“ i TS 110/35 kV „Danilovgrad“.
– Ukupno trajanje ovih prekida je bilo 31.727 minuta, 14.585 minuta, 14.176 minuta, 4.710 i 3.169 minuta, respektivno. U svim navedenim slučajevima su planirani prekidi, dakle, planirani radovi u sistemu, bili uzrok velikog ukupnog trajanja prekida i to: 29.695 minuta u TS 110/35 kV „Žabljak“ (93,6 odsto ukupnog trajanja svih prekida), 12.895 minuta u TS 110/35 kV „Ulcinj“ (88,41 odsto), 12.007 minuta u TS 110/35 kV „Vilusi“ (84,70 odsto), 3.422 minuta u TS 110/35 kV „Kotor“ (72,65 odsto) i 2.354 minuta u TS 110/35 kV „Danilovgrad“ (74,28 odsto). TS 110/35 kV „Žabljak“ je bila puštena u probni rad krajem 2023. godine, a tokom 2024. godine su, kako navodi CGES, izvođeni dodatni radovi na ovoj trafostanici koji su iziskivali povremena beznaponska stanja. Najduži prekid u napajanju ove trafostanice, u trajanju od 18 dana, zabilježen je u oktobru 2024. godine, kada su vršeni radovi na povezivanju jedne dionice DV „Brezna – Žabljak“. Za vrijeme trajanja ovih radova, krajnji kupci su napajani preko distributivnog DV 35 kV „Brezna – Žabljak“ – precizirano je u izvještaju.
Izvor: Dan
