Sa brojnih adresa u poslednje vrijeme stizala su upozorenja da se mora što hitnije pronaći mogućnost da se izvrši revitalizacija Plavskog jezera, koje se suočava sa mnoštvom negativnih faktora pogubnih za njegov dalji opstanak. Svjetska banka izrazila spremnost da podrži projekat očuvanja jezera.
Kao glavni problem za realizaciju projekta očuvanja Plavskog jezera istican je nedostatak potrebnih sredstva. Ipak, novac za ove namjene mogao bi uskoro da bude obezbijeđen na šta je nedavno ukazao i predsjednik Opštine Plav Nihad Canović. On je na svečanoj sjednici povodom Dana opštine najavio da bi Svjetska banka mogla da podrži projekat očuvanja jezera.
– Sredstva za realizaciju revitalizacije Plavskog jezera su na dohvat ruke. Svjetska banka je izrazila spremnost da finansira ovaj projekat od izuzetnog ekološkog i životnog značaja, tako da je cilj da u toku 2026. godine bude preko 20 miliona eura na raspolaganju za čišćenje jezera. Takođe, u toku je projektovanje kanalizacione mreže i postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda, a sredstva za ove namjene tražiće se kroz IPA 3 program – naglasio je Canović, dodajući da Plavsko jezero predstavlja pravi biser i da se održivom, eko, avanturističkom i kulturnom turizmu sve više okreće visokoplatežna klijentela.
Ovakve najave naišle su na odobravanje građana i nevladinih organizacija sa područja Plava, uz zajedničku konstataciju da očuvanje jezera mora da bude briga čitave Crne Gore.
– Radujemo se najavama da će se konačno obezbijediti sredstva za uređenje i očuvanje jezera. Nadamo se da to nijesu samo obećanja koja se protežu evo više od dvije decenije. Željeli bismo da se sa realizacijom zamišljenog projekta krene što prije, jer i domaća i inostrana javnost sve više uviđaju da je Plavsko jezero jedan dragulj koji treba da služi na ponos čitave Crne Gore. Očekujemo iskrenu podršku države na putu da našem jezeru povratimo nekadašnji sjaj – kazao je građanski aktivista iz Plava Nedžad Cecunjanin.
Stručnjaci ukazuju da se Plavsko jezero iz godine u godinu smanjuje i to iz više razloga. Prvo zbog nasipa koji dolazi iz rijeka Ljuča i Grnčar, potom zbog otpadnih voda i okolnog rastinja, ali i zbog neodgovornog ponašanja ljudi koji svojim aktivnostima utiču da se jezero smanjuje.
Prije nekoliko godina je urađena studija na osnovu koje bi trebalo da se krene u proces očuvanja svih vrijednosti koje Plavsko jezero nosi sa sobom. Ta studija je dala glavne smjernice koji su to problemi zbog čega dolazi do smanjenja površine i dubine Plavskog jezera, na koji način riješiti taj problem i koliko bi iznosili troškovi predviđenih radova. U nekim analizama je navedeno da predračunska vrijednost radova zaštite i revitalizacije Plavskog jezera iznosi oko 16 miliona eura.
Iz Mreže nevladinih organizacija ističu da se raduju saznanju da bi moglo da se počne sa predviđenim radovina na Plavskom jezeru.
– Znamo da se radi o pozamašnoj investiciji, ali nema tog blaga kojim se može platiti ljepota Plavskog jezera i njegove okoline. Sva ulaganja oko zaštite jezera bi se kroz brojne aktivnosti i turističku valorizaciju brzo vratila. Nadamo se da to znaju i nadležni i da će svojim činjenjem doprinijeti da se davno data obrećanja koja se tiču spasavanja jezera pretoče u djelo – istakli su iz Mreže NVO.
Da je Plavsko jezero, sa trenutnom površinom od oko dva kilometra kvadratna, zaista ugroženo, kroz brojne radove i naučne studije ukazao je i Plavljanin, profesor dr Marko Knežević, koji ponovo apeluje da se po ovom pitanju hitno reaguje.
– Od 1913. godine, kada je jezero imalo površinu od oko 5,4 kilometra kvadratna, površina mu je smanjena za 3,4 kilometra kvadratna. To dovoljno govori da se mora hitno reagovati – poručuje Knežević.
Mreža NVO: Bez jezera nema Plava, ni turista, ni razvoja
Iz Mreže nevladinih organizacija poručuju da svi moraju dići glas da Plavsko jezero ostane živo.
– Bez jezera nema Plava, bez jezera nema turista, bez jezera nema razvoja. Izborimo se zajedno, sredstva se moraju obezbijediti za spas bisera ispod Prokletija. Digni glas, produži život Plavskog jezera – stoji u poruci predstavnika Mreže nevladinih organizacija.
Dodaje se da budućnost Plava zavisi od očuvanja prirodnih resursa.
– Ako sačuvamo jezero, Prokletije, naše rijeke i ostale resurse koje nam je majka priroda podarila, onda za Plav dolaze bolji dani. Jer u toj prirodi imamo ono što drugi nemaju. To je naše bogatstvo i naša budućnost – navodi se u poruci Mreže NVO.
Izvor: Dan
