Uniprom je kao operater stacionarnog postrojenja samo slijedio prava i obaveze prema nacionalnom i zakonodavstvu Evropske unije (EU) i ostvario ulaganje od 50 miliona eura u otvaranje novih postrojenja za preradu aluminijuma, saopšteno je iz te kompanije. Uniprom je, kako se dodaje, izvršio i obavezu shodno Zakonu o zaštiti od negativnih klimatskih promjena.
“I kao operater podnio verifikovani izvještaj o emisijama i iste prijavio Fondu za zaštitu životne sredine na taj način jedini operater koji je ispunio zakonsku obavezu”, kaže se u saopštenju.
Bivši izvršni direktor i zaposleni Fonda za zaštitu životne sredine – Eko fond, J.M. i A.N, uhapšeni su po nalogu Specijalnog državnog tužilastva zbog sumnje da su nepropisnom dodjelom emisionih kredita kompaniji Uniprom pribavili korist od preko 20 miliona eura.
Iz Uniproma su kazali da je Crna Gora potpisala sporazum o stabilizaciji i pridruživanju 2007. godine, a koji je stupio na snagu 2010. godine. Oni su kazali da je prema Članu 72 sporazuma dužni osigurati usklađivanje svojih zakona sa EU.
„Da bi otvorila poglavlje 27 (Životnu sredinu), Crna Gora je bila u obavezi za primjenu pravne tekovine EU u oblasti životne sredine i klimatskih promjena sa Akcionim planom 2016-2020 godine. Morala je takođe i donijeti sopstveno zakonovadstvo – Zakon o klimatskim promjenama koji je i usvojen 2019 godine”, kaže se u saopštenju.
Iz Uniproma su naveli da su u skladu sa članom 35 Zakona, podzakonski akti morali biti donijeti u roku od godine od dana stupanja zakona na snagu. Oni su naveli da je propisano donošenje uredbe o aktivnostima koje emituju gasove sa efektom staklene baste, za koje se izdaje dozvola za emisiju gasova.
Kako se dodaje, jedan od emitera tih gasova je i KAP, kojeg je Uniprom kupio 2014. godine, a sa imovinom preuzeo je prava i obaveze.
“Po nacionalnom i evropskom zakonodavstvu, gasovi se dodjeljuju operateru iz kvote koju dobija Crna Gora, u odnosu na referentni period koji se navodi u odluci Savjeta EU 2011/278”, navodi se u saopštenju Uniporoma.
Kako su naveli, na isti način svim operaterima dodjeljuje se broj besplatnih kredita.
Oni su kazali da operater koji dobije emisione kredite može da ih prenosi iz prethodnog u naredni period, kao i da ih poništi.
“Što znači, raspolaže sa njima, a ukoliko smanji proizvodnju ili unaprijedi tehnologiju sa neiskorišćenim brojem kredita, može da izađe na tržište. Dakle, Crna Gora ne može projektovati koliko ima, koliko joj treba i koliko će dobiti, već je to zacrtano u referentnom periodu posmatranja emisije od operatera 2005-2008. godine”, kaže se u saopštenju.
Iz Uniproma su naveli da se za Crnu Goru može reći da je na gore opisani način uradila sve kao i zemlje EU, dozvoljavajući prometovanje emisije gasova, u skladu sa direktivom i evropskim zakonodavstvom odabrala je referentni period, i po izradi Nacionalnog izvještaja o klimatskim promjenama prihvatila je nalaz UNDP-a.
“Uniprom kao operater stacionarnog postrojenja je samo slijedio prava i obaveze prema nacionalnom i EU zakonodavstvu a prema čemu se država Crna Gora obavezala, i ostvario ulaganje od 50 miliona eura u otvaranje novih postrojenja za preradu aluminijuma i izvršio obavezu shodno Zakonu o zaštiti od negativnih klimatskih promjena”, navodi se u saopštenju.
Kako se dodaje, Uniprom je i kao operater podnio verifikovani izvještaj o emisijama i prijavio ih Fondu za zaštitu životne sredine, na taj način jedini je operater koji je ispunio zakonsku obavezu. Iz Uniproma su naveli da su se obratili energetskoj zajednici EU sa upitom da da tumačenje svih pravnih aspekata kredita u pitanju, a pogotovo dodijeljenih toj kompaniji.
Oni su rekli da se u zaključku Energetska zajednica Evrope navodi da je direktor te zajednice kazao da se “čvrsto nada da će Sekretarijat energetske zajednice nastaviti da se poziva na Crnu Goru kao najbolju praksu za uspostavljanje trgovine i emisijama u budućnosti“.
Iz Uniproma su naveli da su sve to iznijeli Državnom tužilaštvu prilikom davanja izjave, a po podnošenju krivične prijave Elektroprivrede Crne Gore (EPCG).
“Da zaključimo, Uniprom nije dao tuđe, već svoje količine koje mu po nacionalnom zakonodavstvu a usklađeni sa regulativom EU, pripadaju. One koje nije iskoristio, već je ostvario rezervu, bio je slobodan da raspolaže sa njima nakon unapređenja proizvodnje i smanjene emisije za posmatrani period”, kaže se u saopštenju.
EPCG je, kako su naveli iz Uniproma nedostajao jedan broj gasova, koje su preuzeli su od Uniproma po cijeni manjoj od tržišne i platili po 22,8 eura po toni.
“Na današnji dan tona tog gasa je 60 eura. Tačnije, uzeli su onoliko za koliko su prekoračili dozvoljenu emisiju. Uniprom sada ima kod Eko Fonda 1.085.518,34 emisionih kredita sa kojima može slobodno da raspolaže, ponavaljamo, prema nacionalnom i evropskom zakonodavstvu”, zaključuje se u saopštenju.
