Vladimir Semjonovič Visocki (rus. Влади́мир Семёнович Высо́цкий; Moskva, 25. januar 1938 — Moskva, 25. jul 1980), ruski kantautor, pjesnik, pozorišni i filmski glumac i pisac.
Visocki se smatra jednim od najvećih ruskih umjetnika svih vremena, jer je ostavio dubok i trajan trag u ruskoj kulturi. Iako ga je tokom života zvanična vlast bivšeg Sovjetskog Saveza uglavnom ignorisala, Visocki je dostigao veliku slavu i čak i danas ima značajan uticaj na mnoge ruske muzičare i glumce.
Biografija
Vladimir Visocki je rođen u Moskvi u porodilištu 3. Meščanskaja ul. (61/2). Njegov otac Semjon Volfovič (Vladimirovič) (1915–1997) bio je pukovnik sovjetske vojske, porijeklom iz Kijeva. Vladimirova majka Nina Maksimovna (rođena Serjogina, 1912–2003) radila je kao prevodilac za njemački jezik. Porodica Visockog je živjela u moskovskom komunalnom stanu u surovim uslovima i imala ozbiljne finansijske poteškoće. Kada je Vladimir imao 10 mjeseci, Nina se morala vratiti u svoju kancelariju, u birou za prepise sovjetskog Ministarstva za geodeziju i kartografiju, kako bi mužu pomogla da zaradi za život njihove porodice.
Profesionalni život
1955. Vladimir se upisao na moskovski Institut civilnog inžinjerstva, ali se ispisao već nakon jednog semestra, odlučivši se za glumačku karijeru. 1959. počinje da glumi u manjim ulogama u pozorištu Aleksandar Puškin.
1964. na poziv svog bliskog prijatelja i mentora, režisera Jurija Ljubimova prešao je u pozorište Taganka. U tom pozorištu Visocki je prvi put došao na ruske naslovnice svojim nastupima u glavnim ulogama u Šekspirovom Hamletu i Brehtovom Životu Galilejevom.
Pozorište Taganka je u to vrijeme često bilo predmet državnog progona zbog političke nelojalnosti i etničkog porijekla, što je Visockog (pošto mu je otac bio Jevrej) nadahnulo da se u intervjuima naziva „prljavi Žid” (жид пархатый). U to vrijeme pojavljuje se i u nekoliko filmova, u kojima su se našle i neke njegove pjesme. Glavnina njegovih pjesama iz tog razdoblja nije dobila odobrenje za snimanje od državne diskografske kuće koja je tada imala monopol na izdavanje ploča. Njegova je popularnost ipak nastavila da raste, a dolaskom prenosivih kasetofona u Sovjetski Savez, njegova muzika je, presnimavanjem kaseta, postala dostupna širokim narodnim masama.
Postao je prepoznatljiv po svojem jedinstvenom načinu pjevanja i stihovima koji su humorističnim uličnim žargonom komentarisali socijalna i politička zbivanja. Njegove stihove slušali su milioni sovjetskih građana u svim djelovima države.
Brakovi
Prva žena Visockog je bila Iza Žikova. Svoju drugu ženu, Ljudmilu Abramovu, upoznao je 1961. Vjenčali su se 1965. godine i imali dva sina, Arkadija i Nikitu. Dok je bio u braku imao je ljubavnicu Tatjanu Ivanenko, a 1967. zaljubio se u Marinu Vlady, francusku glumicu ruskog porijekla, koja je radila u Mosfilmu na zajedničkoj sovjetsko-francuskoj produkciji. Marina je tada bila udata i već imala 3 djece. Vjenčali su se 1969. godine. U početku su održavali vezu na daljinu, jer Marina nije mogla da dolazi u Sovjetski Savez, a Vladimir je teško izlazio iz Sovjetskog Saveza. Kako bi se lakše viđali Marina se učlanila u Komunističku partiju Francuske, što je malo ublažilo stav sovjetske vlade prema Visockom. Problemi njihove veze na daljinu odražavaju se i u nekoliko njegovih pjesama.
Kasniji život
Sredinom 1970-ih, Visocki je bolovao od alkoholizma. Mnoge njegove pjesme iz tog vremena direktno ili metaforički odnose se na alkoholizam, ludost, opsjednutost. Tada je bilo i vrijeme najveće popularnosti njegove muzike pa ga državna diskografska kuća više nije mogla ignorisati, te je odlučila da izda nekoliko njegovih ploča u kasnim 1970-im. Tada su već milioni te pjesme imali na kasetama i znali ih napamet.
Istovremeno je dobio i službena priznanja kao pozorišni i filmski glumac. Iako uspješan kao glumac, za život je zarađivao na koncertnim turnejama. Većinu zarađenog novca je trošio na drogu, bio zavisan od amfetamina i opijata. Sve je to dovelo do propadanja zdravlja i smrti zbog zastoja srca u njegovoj 42. godini.
Smrt
Njegovo tijelo bilo je izloženo u pozorištu Taganka, gdje je održana pogrebna ceremonija. Sahranjen je na groblju Vagankovskoj u Moskvi, a pretpostavlja se da je pogrebu prisustvovalo milion ljudi. Hiljade ljudi napustilo je stadion u Moskvi na kojem su se tada održavale Olimpijske igre, kako bi prisustvovali pogrebu. Postumno ga je odlikovala sovjetska vlada.
Nasleđe
Na dan rođenja Vladimira Visockog u mnogim gradovima širomm Rusije održavaju se muzički festivali. Asteroid 2374 Vladvysotskij, kojeg je otkrila Ljudmila Žuravljeva, nazvan je prema Vladimiru Visockom.
Bio sam duša lošeg društva
Bio sam duša lošeg društva
I mogu ti reći ovo:
Moje ime i prezime
Odlično su znali u KGB-u.
U mene je bila zaljubljena cela ulica
I cela Savelovska stanica
Znao sam da je tako
Ali nisam obraćao pažnju na to.
Bio sam svoj čovek kod uličnih razbojnika
Kao i kod džeparoša,
I načelnik milicije Tokarev
Noćima nije spavao zbog mene.
Nikad u životu nisam se mučio
I dosađivao u besposlici –
Ali jednom je neka kurva, cinkaroš,
Dojavio pa su me ukebali.
Načelnik je bio sasvim fin,
Samo što me je stalno zvao na ispitivanja,
A ja sam mu uvek ljubazno
I vrlo skromno govorio:
„Ne nosim nikoga na duši,
Nisam iskušavao sudbinu,
Spavao sam uvek spokojno –
I sve vas iz milicije sanjao u grobu!“
I nije bilo nikakvog odlaganja,
I izrekli su mi presudu,
I dobio sam sve po zakonu –
Plus još pet godina mi je izradio tužilac.
Moj advokat je molio da se sažale
Ukazujući na moju veselu narav,
Ali je tužilac tražio najstrože
I mislim da nije bio u pravu.
Otad se ugasila moja aktivnost
I moj život je postao dosadan –
Zašto da budem duša društva
Kad ono uopšte nema dušu!
Za Press priredio: Dragan Leković
